Reglement RK begraafplaats (publicatieplicht)
2 oktober 2002
Vraag nummer: 1230 (oude nummer: 1571)
Wed Aug 9 14:54:32 2000
Geachte mr. van der Putten,
Ik las zojuist het uitgebreide antwoord op het probleem van de vorige vragensteller. Zelf ben ik ook bestuurslid van een RK begraafplaats. Dat bracht me meteen op de idee om een discussie in ons bestuur aan u voor te leggen.
Wij zijn bezig met een nieuw reglement. We hadden het overigens in 1991 al aangepast aan de nieuwe wet, maar komen nog voor problemen en probleempjes te staan. Ook hebben wij uw artikelen in De Begraafplaats over eigendom en incasso gelezen en dat gaan we allemaal opnemen.
Maar nu de vraag. Is het nodig dat een reglement wordt gepubliceerd, alvorens het geldig wordt? Moet er een advertentie worden geplaatst? Volgens een van mijn collega-bestuursleden zou het anders niet geldig zijn. Wat klopt daar van?
Sjoerd Hempelman
Antwoord:
Geachte heer,
Het reglement van een privaatrechtelijke begraafplaats komt juridisch overeen met algemene voorwaarden, net zoals een loodgietersbedrijf of postorderbedrijf die hanteert. Algemene voorwaarden binden pas nadat ze betrokkenen zijn overhandigd. Dat is sinds de wijziging van het Burgerlijk Wetboek (BW) van 1992. Voordien was het deponeren van algemene voorwaarden bij de rechtbank of de Kamer van Koophandel voldoende. Nu dus niet meer.
Het is zo, dat men tegenwoordig altijd het reglement moet overhandigen, als men een graf uitgeeft. Eigenlijk moet het zo zijn dat op een formulier waarop de uitgifte van een graf wordt gevraagd, ook al direct een verwijzing naar het reglement staat en dat het reglement bekend is en dat men verklaart het gezien te hebben. Ik adviseer begraafplaatsen die met een aantal bekende uitvaartondernemers werken, om die ondernemers een stapeltje reglementen te geven om ze bij het aanvragen van een graf uit te reiken. Dan voldoe je aan het BW.
Met bestaande relaties is dat allemaal wat lastiger. Bijvoorbeeld banken en verzekeraars doen het zo, dat als ze nieuwe algemene voorwaarden vaststellen, ze die alle bestaande relaties toezenden. Als je het er niet mee eens bent, kun je je verzekering of rekening opzeggen. U zult het zelf ook wel meegemaakt hebben met een autoverzekering e.d.
Heel strikt genomen zouden begraafplaatsen dat ook moeten doen: alle relaties laten weten dat er nieuwe regels zijn. Echter, er is geen publicatieplicht, zoals uw collega-bestuurslid meent. Uiteraard is het wel verstandig om bijvoorbeeld in het parochieblad en op het mededelingenbord bij de begraafplaats te melden dat het reglement gewijzigd is.
Anders dan bij bijvoorbeeld een verzekering is de wijziging van de voorwaarden geen reden waarom je de bestaande overeenkomst kunt opzeggen. De aard van het grafrecht is nu eenmaal zodanig, dat partijen een bepaalde periode (de wettelijke termijn van grafrust) moeten 'uitdienen'. Daar staat tegenover, dat een nieuw reglement de oude grafrechten altijd moet respecteren. Ze kunnen niet ingrijpend worden gewijzigd. Alleen kleine, logische en billijke veranderingen kunnen worden aangebracht, als die het totaal van de rechten nauwelijks beperken. Dat geldt overigens niet alleen voor reglementen van bijzondere begraafplaatsen, maar ook voor publiekrechtelijke verordeningen van gemeentelijke begraafplaatsen: het grafrecht mag in de kern niet worden aangetast.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
