Modelbeheersverordening VNG 2010 Ruimen van graven
22 maart 2010
Vraag nummer: 7451 (oude nummer: 15532)
Geachte heer van der Putten,
Wellicht is u de nieuwe VNG modelverordening bekend voor het beheer van de begraafplats. In art 24 wordt vermeld dat voor het ruimen van een particulier graf een jaar van te voren de rechthebbende moet worden aangeschreven zodat deze kennis heeft van het voornemen. Vinden wij onduidelijk daar indien er sprake is van ruiming dan is dit alleen met toestemming van de rechthebbende (art 31 Wlb), dus die weet het dan al (moet je dan een jaar wachten ? ). En als het recht verlopen is is er toch geen rechthebbende meer..?
Artikelsgewijze toelichting maakt het er ook al niet duidelijker op. Graag uw mening.
met vriendelijke groet,
R.J.W.Hagedoorn
Antwoord:
Geachte heer,
Ik vind persoonlijk deze bepaling in de model-beheersverordening van de VNG ook erg onhandig. Ik had eerlijk gezegd verwacht dat die in het nieuwe model ook wel zou verdwijnen.
Idem vind ik het bepaalde in artikel 23, lid 2 (Het voornemen tot verwijdering van de grafbedekking maakt het college ten minste een jaar voorafgaande aan het tijdstip waarop de grafbedekking zal worden verwijderd per brief aan de rechthebbende of, wanneer het een algemeen graf betreft, aan de belanghebbende bekend) onhandig en eigenlijk ook overbodig.
Want als iemand de grafrechten niet verlengt, weet hij dat min of meer elk moment de steen verwijderd kan worden. Ik adviseer om het zelfs direct te doen, vanwege allerlei risico voor aansprakelijkheid die een houder van een begraafplaats dan heeft. Je kunt het dan wel meteen melden in de brief waarin je verlenging aanbiedt, als het gaat om een eigen of particulier graf. Maar als je dat dan niet uitdrukkelijk genoeg doet, creeer je een eigen verzuim. Dat zou ik geen enkele begraafplaatshouder aanraden.
Aan de andere kant zie ik dat de modelverordening geen rekening houdt met het feit dat grafstenen sinds 1 januari 2010 niet meer 'natrekken'. Je hebt dan niet alleen te maken met een rechthebbende, maar ook met een eigenaar van het grafmonument, wat iemand anders kan zijn dan de rechthebbende. Er zijn nieuwe onduidelijke situaties. Zie bijvoorbeeld eerdere vragen zoals vraag 15512 over een steenhouwer die een grafsteen weg haalt en vraag 14823 over de nieuwe regel inzake eigendom grafmonumenten, in de subrubriek Grafsteen/monument. Ik heb er vorige week een artikeltje over geschreven voor in het nieuwe nummer van het blad De Begraafplaats.
Ik denk dat er in verordeningen ook wel iets over geregeld moet worden.
Er staan helaas wel meer dingen die ik onhandig vind in het nieuwe model. Bijvoorbeeld de bepaling in artikel 20 dat de gemeente voorziet in het één maal per jaar schoonmaken van het gedenkteken en in de zorg voor de winterharde beplantingen. Hier nemen gemeenten verplichtingen op zich die zij vaak niet helemaal kunnen waarmaken en waar je veel vragen en klachten over kunt krijgen. Want hoe goed gebeurt dat dan en in welk jaargetijde? Ik zie ook al klachten over afgespoten verf van de belettering, bijvoorbeeld, als de gemeente het monument reinigt. Ik meen dat men rechthebbenden zelf en volledig verantwoordelijk moet houden voor het onderhoud van de grafbedekking en dat de begraafplaatshouder alleen de verantwoordelijkheid voor het terrein op zich neemt.
Dit zijn vooral praktische zaken, maar juridisch is er ook nog wel wat op te merken. In de definities staat bijvoorbeeld dat een rechthebbende of gebruiker ook iemand kan zijn "die redelijkerwijze geacht kan worden in diens plaats te zijn getreden". Dat is dubieus en heeft ver strekkende gevolgen. Kan een gemeente iedere nabestaande rekeningen voor grafrechten en onderhoud sturen als de rechthebbende overleden of met onbekende bestemming verhuisd is, omdat "die redelijkerwijze geacht kan worden in diens plaats te zijn getreden"?
Verder is de positie van de 'gebruiker' m.i. te summer geregeld.
Kan een 'gebruiker' van een algemeen graf een monument plaatsen zonder dat er een vergunning voor nodig is? Daar is niets over geregeld.
Etc. etc.
Ik zal er nog over schrijven in mijn nieuwe druk van het boekje 'Begraving'.
Ik merk voorts op dat ik eind april en in mei voor gemeenten en andere begraafplaatshouders op diverse locaties in het land een cursus geef over begraafplaatsbeleid. Ik ga een fors deel van de tijd tijdens die cursus besteden aan het VNG-model, waarbij dit soort kwesties uitgebreid aan de orde komt.
http://www.segment-groep.nl/index.php?simaction=frameset&pagid=1&mediumid=1
Zie onder www.segment-groep.nl bij Opleiding > Burgerzaken / Publiekszaken > Begraafplaatsbeleid; Wet op de lijkbezorging in de praktijk.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
