Graf op naam van erven | meerdere rechthebbenden
24 maart 2014
Vraag nummer: 37790
Geachte heer mr. Van der Putten,
Op sommige kopieen van grafkaarten van familie die ik in mijn bezit heb staat de naam van de eigenaar vermeld. Uit recente mail wisseling met u heb ik begrepen dat de grafkaart juridisch de gelijke rechtskracht heeft als die van de grafakte. Ook heb ik opgemaakt uit uw antwoorden op de uitvaart-site, dat men vroeger voor eigenaar rechthebbende kan/moet lezen.
Echter ik heb ook een kopie grafkaart in mijn bezit waar de gemeente als eigenaar heeft opgetekend: de erven van weduwe M.J.M. Achterberg. (overleden 1906 )
Wie is er nu rechthebbende, er kan toch maar 1 persoon rechthebbende zijn ?
Konden er vroeger misschien meer rechthebbenden op hetzelfde graf zijn- lijkt mij moeilijk ?
Met vriendelijke groet,
XX
Antwoord:
Geachte heer,
Men moet eigenlijk altijd naar de tijd (welke eeuw, decennium, e.d.) kijken om te weten wat een geldig grafbewijs is.
Tot 1 juli 1991 hoefde een begraafplaatshouder geen schriftelijke overeenkomst aan te gaan (kon ook mondeling) of een akte af te geven. Kon soms ook een kwitantie zijn. Als men dan een bewijs van het bestaan van het grafrecht zocht, was de gravenadministratie het enige bewijsmiddel. Dat kon een boek of schrift zijn, of een verzameling losse kaarten.
Na 1 juli 1991 is een overeenkomst of akte of besluit verplicht. Maar nog niet elke begraafplaats hield zich daar meteen aan. Zelfs nu, na ruim 2 decennia zijn er begraafplaatsen die geen grafbewijzen afgeven.
Voor algemene graven werden vroeger nooit gebruiksbewijzen afgegeven. Alleen voor eigen (particuliere) graven.
Het was vroeger, vooral in kleine dorpsgemeenschappen waar iedereen iedereen nog persoonlijk kende, vaak zo dat een eigen graf op naam van 'de erven' werd gezet, zonder er bij te vermelden dat zoon Piet of dochter Marietje de rechthebbende was. Ook vanuit de idee dat de kinderen van een overledene na gezamenlijk overleg wel een wens zouden uiten, of gezamenlijk kosten zouden dragen etc. Het kostte ook tijd en moeite om een familie te vragen op wiens naam het graf zou mogen staan. Het was voor de administratie van de begraafplaats het makkelijkst om het graf maar meteen op naam van 'de erven' te zetten. Vaak is het dus een vorm van gemakzucht van de begraafplaats geweest.
Nabestaanden realiseerden zich niet dat dit op de lange termijn problemen zou kunnen geven.
Tegenwoordig is het zo dat in de verordening van een begraafplaats staat dat men binnen een jaar na het overlijden van een rechthebbende het graf weer op naam
van een nieuwe rechthebbende wil hebben. Die termijn van een jaar wordt aangehouden omdat men er stilzwijgend van uit gaat dat men op verjaardagen en dergelijke familieberaad houdt om dit soort kwesties te bespreken en een nieuwe rechthebbende aan te wijzen. Soms lukt dat niet. Maar de gemeente en ook kerkelijke begraafplaatshouders wilden dat in het verleden niet allemaal afwachten; men zette het graf direct op naam van 'de erven'. Dan was de gemeente er van af en als er later binnen een familie onenigheid was, moesten ze dat zelf maar uitzoeken.
Er is trouwens geen wettelijke regel dat er maar 1 rechthebbende mag zijn. Het kunnen er ook 10 zijn of 200. Alleen is dat laatste erg onpraktisch. Als er meerdere rechthebbenden zijn moeten alle (!) rechthebbenden toestemming geven als er iets met het graf moet gebeuren. Als van 10 of 100 rechthebbenden 1 persoon geen toestemming geeft, bijvoorbeeld voor de bijzetting van een asbus, mag het niet gebeuren.
Dan geldt geen meerderheid van stemmen; iedere rechthebbende heeft een vetorecht. In de praktijk is dat verschrikkelijk.
Men kan niet alleen met onwil te maken krijgen, maar ook met mensen die in het ziekenhuis in coma liggen, junk zijn, op wereldreis zijn etc. en die niet even een handtekening kunnen zetten. Door schade en schande wijs geworden hanteren nu alle begraafplaatsen de regel altijd maar 1 rechthebbende te willen accepteren.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Vergelijk offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartmarkt.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Bijvoorbeeld over het behoud van een graf voor eeuwig: