Na crematie wil ik de kunstheup terug
21 augustus 2002
Vraag nummer: 922 (oude nummer: 1248)
Van de houder van een crematorium kreeg ik gisteren een curieuze vraag. Dermate apart, dat ik hem zelf (met toestemming) plaats.
Antwoord:
Nabestaanden van een overledene lieten voor een crematie weten na afloop de kunstheup van hun dierbare terug te willen. Waarom, dat wist de crematoriumhouder niet. Jammer, want die vraag maakte me wel erg nieuwsgierig.
De crematoriumhouder stelde zich op het standpunt "Daar beginnen we niet aan. Als u die kunstheup wilt hebben, laat u die maar voorafgaand aan de crematie door een arts verwijderen." Hij zal het met iets meer takt hebben geformuleerd dan dat ik het samenvat.
Maar voor alle zekerheid belde hij me even op. [En voor àlle zekerheid ook het ministerie van Binnenlandse Zaken, hoorde ik vandaag. Gelukkig gaf men daar eenzelfde antwoord, want we gebruiken hetzelfde boek, maar dat moet u niet verder vertellen.]
Het standpunt van het crematorium was juist. Wat is de onderbouwing?
Nabestaanden bezitten geen eigendomsrechten op een stoffelijk overschot. Wel met betrekking tot kunst- en hulpmiddelen zoals een bril, kleding en (losse) protheses. Ten aanzien van een stoffelijk overschot hebben zij wel zeggenschap.
Zij kunnen bijvoorbeeld een orgaan laten verwijderen om voor transplantatie ter beschikking te stellen of een pace-maker of een kunstheup laten verwijderen. De verwijderde pace-maker of kunstheup is dan een voorwerp, dat weer vatbaar is voor eigendom. De heup valt dan weer in de nalatenschap. Kan men er bij de notaris ruzie om maken, als men wil.
Wanneer een lichaam is gecremeerd, wordt men geacht afstand te hebben gedaan van kunst- en hulpmiddelen en kunstheupen. Men heeft er geen recht op om dergelijke voorwerpen - of beter: wat er van over is àls er iets van terug te vinden is - terug te verlangen. Net zo min als wanneer men na de ruiming van een graf aanspraak kan maken op dergelijke voorwerpen. Hetzelfde geldt voor mee gecremeerde of begraven sieraden.
mr W.G.H.M. van der Putten
20 november 1997
