Wanneer is er sprake van grafschennis (opheffen graf met urn)
21 juli 2021
Vraag nummer: 63380
Als de toenmalige echtgenoot van overleden vrouw na 17 jaar de urn uit het graf laat halen, de steen en de dekplaat laat vernietigen, zodat de zus van de overledene diep geschokt is, wanneer zij bij de plek komt waar de vorige keer haar zus nog rustte in het graf, op uitdrukkelijke wens van de overledene zelf met de steen tegen de achterkant van de steen van haar vader, zo wenste zij dat haar laatste rustplaats zou zijn, kan men dan spreken van grafschennis?
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Grafschennis is geregeld in het Wetboek van Strafrecht. In artikel 149 staat: "Hij die opzettelijk een graf schendt of enig op een begraafplaats opgericht gedenkteken opzettelijk en wederrechtelijk vernielt of beschadigt, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie."
In de artikelen 150 en 151 is ook het opgraven en doen verdwijnen van een lijk strafbaar, maar dat is nu niet aan de orde. In uw vraag gaat het om een asbus.
U schrijft dat de weduwnaar van uw zus haar asbus uit het graf heeft laten halen en dat de steen en dekplaat vernietigd zijn. Als de man rechthebbende van het graf was, wat heel waarschijnlijk is, heeft hij alle recht om de as een andere bestemming te geven. De as kan worden verstrooid, thuis worden bewaard of elders in een ander graf of columbarium worden bewaard. Dat mag allemaal.
Dat als het graf wordt opgeheven, de steen en dekplaat verwijderd worden, is logisch. Meestal is dit overigens geen zaak van de rechthebbende, maar van de beheerder van de begraafplaats.
Strafbaar is het opzettelijk en wederrechtelijk (onbevoegd of zonder instemming van de eigenaar) verwijderen en vernietigen van een graf en grafmonument. Maar daar is hier geen sprake van. De rechthebbende mag een urn laten verwijderen en de beheerder - die daar voor verantwoordelijk is - mag het gedenkteken laten afvoeren als het graf opgeheven is.
Als ik uw vraag goed lees, bent u vooral geschokt omdat het - voor u - onverwacht is. En omdat uw zus blijkbaar een uitdrukkelijke voorkeur had voor een graf op die locatie. Dat is natuurlijk heel vervelend.
Ik proef uit uw vraag dat u al lang nauwelijks of geen contact had met uw zwager. Dat is jammer, wat dan is alles wat er gebeurt voor u 'plotseling'. Maar voor anderen misschien heel logisch.
Als u wel contact had gehad, zouden er misschien andere oplossingen mogelijk zijn geweest. Misschien heeft uw zwager het graf opgegeven omdat het onderhoud hem te zwaar viel, ik noem maar iets wat vaker speelt als mensen ouder worden. Dan had u kunnen afspreken dat u dat zou overnemen. Of een andere oplossing gevonden.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.