Menselijke resten gevonden in het IJsselmeer
21 september 2016
Vraag nummer: 47453
Geachte heer van der Putten,
Ik heb ook een vraag. Onze stichting doet al vele jaren onderzoek naar nog vermiste vliegtuigen uit de oorlog en hun bemanningsleden . Regelmatig vinden wij menselijke resten. Hiervan doen wij aangifte bij de politie en de resten vinden hun weg richting gravendienst van de landmacht. Van uit defensie krijgen we vaak te horen dat dit veldgraven of zeemansgraven zijn en dat wij hier niet naar mogen zoeken. Echter een Veldgraf of Zeemans graf moet een bepaalde status hebben om als officieel graf benoemd te worden. Volgens ons voldoet een vermist vliegtuig hier niet aan omdat er eerder nog geen plaats bekend is waar hij neergekomen is. Graag verneem ik hoe dit juridisch en volgens onze wetgeving in elkaar zit. Ben te bereiken op 06000000000
Groet Johan Graas
Antwoord:
Geachte heer,
Een veldgraf en een zeemansgraf zijn geen graven in de zin van de Wet op de lijkbezorging. Het zijn dus ook geen officiële graven.
Een veldgraf is formeel geen graf, maar een feitelijke situatie. Het is onzin om te zeggen dat het een bepaalde status moet hebben om als officieel graf benoemd te worden. Want het is geen graf, het is niks officieels en er is geen status.
Een zeemansgraf is überhaupt geen graf, omdat niemand in de bodem van de zee of de oceaan begraven ligt. Een 'zeemansgraf' is meer een uitdrukking, een andere term voor het overboord zetten van een lijk. Een zeemansgraf betekent dat stoffelijke resten vanaf een schip te water worden gelaten. Die resten kunnen ontbinden of door dieren of organismen worden gegeten. Het lichaam verdwijnt op den duur; voor zover er botmateriaal over is, raakt dat verspreid. Zeker in dieper water zoals de oceaan.
In een ondiep water als het IJsselmeer kan men geen zeemansgraf krijgen. Dat is meer zoiets als het in een vaart rijden van een auto. Dat is een ongeluk, geen zeemansgraf.
Als het gaat om de berging van vliegtuigwrakken, verwijs ik naar paragraaf 11.8, pagina 416-421, van mijn Handboek Wet op de lijkbezorging (uitg. Koninklijke Vermande, 1993, ISBN 90 5458 094 1), waarin ook het veldgraf wordt behandeld. Er zijn circulaires van het ministerie van Defensie over de gewenste handelwijze bij het vinden van stoffelijke resten van gesneuvelde militairen. Op onderdelen kunnen er vraagtekens worden gezet bij de inhoud van die circulaires.
Ik ben het met u eens dat een vermist vliegtuig wettelijk gezien niet de status van een graf heeft. Ook wanneer bekend is waar een vliegtuig is neergekomen, is geen sprake van een graf in de zin van de wet.
Ik zou niet weten waarom iemand niet naar nog vermiste vliegtuigen uit de oorlog en hun bemanningsleden zou mogen zoeken. Of men de stoffelijke resten zelf zou mogen opgraven en verwijderen, is een andere vraag. Het is mijns inziens bij het aantreffen van stoffelijke resten die een niet-natuurlijke dood hebben beleefd, primair de verantwoordelijkheid van Justitie om de situatie in ogenschouw te nemen, beoordelen en zonodig maatregelen te nemen. Het is dan ook correct om bij het aantreffen van stoffelijke resten de politie te informeren.
Vanwege uw privacy heb ik uw telefoonnummer verwijderd.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).