Kist viel in het graf; wat nu?
30 november 2002
Vraag nummer: 1823 (oude nummer: 2192)
Geachte heer,
Dit is het grote trauma van een begraafplaatsbeheerder, dat de kist in het graf valt. Het gebeurt een heel enkele keer, omdat bijvoorbeeld een familielid dat met touw de kist laat zakken hem niet kan houden. Daarom zijn begraafplaatsbeheerders ook niet blij met mensen die zelf veel op en rond een graf willen doen. Soms schatten mensen de situatie niet goed is, wat ervaren dragers wel weten. Ook voor het personeel is zo'n situatie altijd een schok. Dubbel, omdat ze ook beseffen wat het voor de familie betekent.
Hoe zal uw schoonmoeder in de kist liggen? Wel, dat is hetzelfde als wanneer u of ik er in zouden liggen. Je ligt dan niet meer keurig in het midden maar met de voeten tegen de achterwand en waarschijnlijk tegen een zijkant. Maar nog wel gewoon op de rug. Of ze dan nog een brief in handen heeft hangt af van hoe ze die vast had. Als de brief op haar handen lag is die er waarschijnlijk van af gegleden. Als ze hem tussen haar vingers of handen had, is de kans groot dat het nog precies zo zit. Want een velletje papier is niet zwaar en schiet dan bij een val niet los zoals iets zwaars wel zou doen.
Maar ja, wat kun je er nog aan doen? Je kunt de kist openen en haar dan netjes recht in het midden leggen. Dat had misschien direct moeten gebeuren na de val. Je hebt nu het toch wat rare idee dat ze vreemd in de kist ligt, wat een onbevredigend gevoel geeft. Dat je dat niet zeker weet geeft ook onrust.
Ik schat met 99% zekerheid in dat ze alleen verschoven is, omdat de kist weer uit het graf is gevist. Stel dat ze half op haar zij zou liggen, wat nauwelijks kan omdat een kist meestal niet zo hoog is, dan zou ze weer gewoon op haar rug gegleden zijn als de kist weer recht lag.
Maar over wat voort soort verschuiving heb je het dan. Ik denk dat het bij een gemiddeld mens eerder iets van centimeters is, wat de breedte betreft dan, gewoon omdat een kist niet breed is. Bedenkt u zelf maar de breedte van de schouders en de breedte van een kist. Maar als uw schoonmoeder klein en tenger was, zodat er meer ruimte in de kist overbleef, zal ze waarschijnlijk meer verschoven zijn.
Men zou de kist kunnen opgraven en kunnen openen en uw schoonmoeder weer heel netjes in het midden kunnen leggen. Maar dat is als zij 2 weken geleden begraven is, dus nu ongeveer 3 weken geleden overleden is, geen plezierige handeling. Het lichaam is uiterlijk nog gewoon intact, maar het ontbindt natuurlijk wel. Dat ruik je dan een kilometer in de wind.
Het lastige is dat het vooral voor een idee is. Het zou best zo kunnen zijn dat door het transport naar de begraafplaats, zij toch al niet meer zo keurig in het midden lag. Gewoon door trillingen, misschien een keer een bocht van de rouwauto, dragers die de kist even een beetje scheef hielden. Maar dat weet je dan niet en dan heb je toch het beeld dat iemand wel keurig in het midden lag. En nu kun je nagenoeg zeker zeggen dat ze niet meer in het midden ligt.
Het zal zeker niet zo zijn dat ze totaal verfomfaaid in die kist gevouwen ligt. Het lichaam is gewoon een lichaam dat als het eventueel wat gebogen zou liggen, weer netjes plat terug glijdt als het horizontaal gehouden wordt. Er kunnen niet plotseling armen of benen afbreken. Een lichaam wordt korte tijd na het overlijden stijf, maar afhankelijk van de omgevingstemparatuur na een tot drie dagen weer slap, net als bij een levend mens.
Ik kan u geen advies geven, omdat er juridisch weinig aan te verhapstukken valt. Het is duidelijk dat de verantwoordelijkheid voor de kapotte lift bij de begraafplaatshouder ligt. Maar dat is natuurlijk geen opzet. Stel dat men de kist in een vreemde positie in het graf zou hebben laten liggen, was er reden voor protest. Maar de kist is er weer uit gehaald en daarmee is de val hersteld. De kist is niet meer open gegaan om te kijken hoe moeder er bij lag. Nu achteraf krijgt u daar nare gevoelens bij, maar u had op dat moment ook de kist kunnen laten openen en moeder recht kunnen laten liggen. En dat hebt u nagelaten. U zal natuurlijk zeggen dat door de schrik er niet goed nagedacht is, wat iedereen zal begrijpen. Maar juridisch is het wel zo dat u vanaf het moment dat de kist uit het graf was gehaald wel doorging met begraven en het punt van ingrijpen - wat u zeker had kunnen doen - hebt laten lopen. En dan is het eigenlijk uw eigen verantwoordelijkheid hoe er uiteindeljk begraven is. Ik denk niet - juridisch gezien - dat u kunt afdwingen dat de kist opgegraven en geopend moet worden.
Maar als de gemeente dat misschien toch wil doen, voor uw gemoedsrust, moet u zelf afwegen of u dat wel of niet nog wilt. Ik kan alleen maar zeggen dat er dan haast moet worden gemaakt, omdat met het verstrijken van de dagen en weken dat alleen maar onplezieriger wordt.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Antwoord:
Goedendag mr.van der Putten,
2 weken geleden is mijn schoonmoeder begraven. Alles ging zoals gepland tot op het laatste moment...
De kist werd naar haar graf gebracht en erin gezet.
Op dat moment knapte er meteen een schakel van de lift die zover ik begreep verkeerd was gemonteerd.
De kist klapte schuin voorover in het graf... in het bij zijn van alle nabestaande.
Het werd wel zo snel mogelijk verholpen door de kist weer omhoog te vissen en de lift te repareren. U kunt zich misschien wel voorstellen dat dit laatste deel erg ingrijpend was voor ons gezin en nabestaande . Zeker na enkele momenten en dagen komen er veel vragen .. zoals .. hoe zal ze er nu bij liggen? ..Mijn dochter vroeg of ze haar brief nog wel in haar handen zou hebben die ze voor het sluiten ertussen had gedaan.
Mijn vrouw heeft er ook een heel rot gevoel over .. de klap van het vallen blijft in je hoofd spoken.
Nu is het zo dat de gemeente er over gaat discuseren wat ze gaan doen . De plaatsing was hun verantwoordelijkheid en de schakel verkeerd te monteren ook .
Ze zullen me binnenkort bellen na aandringen van de begrafenis ondernemer om met een voorstel te komen. De begrafenis ondernemer vond dat alleen een sorry niet voldoende was.
Mijn vraag aan U is, wat kan ik verwachten ?.. of wat zou ik moeten verwachten ?
Ik begreep al dat de gemeente er met zo min mogelijk er af wilde maar weet niet wat ik in deze situatie moet vragen.
Het uberhaupt vragen stuit me al tegen de borst omdat ik hiermee toch dat moment niet over kan doen of ongedaan maken .
Ik hoop dat U mij een advies kan geven hierover.
Met vriendelijke groeten,
XX
