Keuze begraafplaats (weigering uitgifte graf gemeente Waterland)
10 januari 2005
Vraag nummer: 3596 (oude nummer: 5341)
Geachte heer Van der Putten,
Eerste kerstdag is mijn schoonvader overleden. Zijn dood kwam niet onverwachts en hij heeft kunnen aangegeven in welke gemeente hij begraven wilde worden. Echter twee dagen na zijn dood bleek de gemeente (het betreft de gemeente Monnickendam) hier geen toestemming voor te geven, omdat hij niet woonachtig was in deze gemeente. Wij waren niet op de hoogte van het feit dat de gemeente een graf kan weigeren. Ook niet omdat eerder bekende van ons in genoemde gemeente waren begraven zonder hier woonachtig te zijn. Wij hebben een verzoek om uitzondering ingediend bij het college van B&W. De burgemeester heeft hier negatief op gereageerd. Mijn eerste vraag luidt als volgt: Mag een gemeente beslissen een begraafplaats alleen beschikbaar te stellen voor inwoners? En zo ja, zijn zij niet in staat hier een uitzondering op te maken in bijzondere gevallen? Bovendien; Is er een wettelijke termijn aan te geven waarbinnen de gemeente moet laten weten dat er van hun begraafplaats geen gebruik kan worden gemaakt?
Hoogachtend,
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Een gemeente kan inderdaad voor haar begraafplaatsen de regel hanteren dat er alleen personen begraven worden die in die gemeente wonen of gewoond hebben. De gemeente Waterland (het gemeentehuis staat in Monnickendam) heeft dit inderdaad geregeld in artikel 3 van haar beheersverordening uit 2001.
Wat kan ik zeggen als u zegt niet te hebben geweten dat een gemeente een graf kan weigeren? Dan had u eerder op deze site moeten kijken. Of bij de gemeente zelf moeten informeren. En de beperking wie ergens begraven kan worden geldt niet alleen voor gemeentelijke maar ook voor kerkelijke begraafplaatsen. Overigens komt het bij gemeentelijke begraafplaatsen weinig voor.
U zegt dat eerder een bekende van u in genoemde gemeente begraven is. Wellicht was dat van vóór de invoering van artikel 3. En anders had u dat als argument moeten aanvoeren.
In artikel 3 staat inderdaad dat door burgemeester en wethouders een uitzondering kan worden gemaakt op grond van humanitaire redenen. Ik zie niet zo snel wat humanitaire redenen zijn, in dit verband, maar dat terzijde. Als de burgemeester (alleen) het verzoek heeft afgewezen, is dat trouwens onjuist. Alleen het volledige college van B&W is bevoegd, niet de burgemeester alleen.
Wat uw concrete vragen betreft: ja, een gemeente mag een begraafplaats alleen voor inwoners bestemmen. En ja, men zou in bijzondere gevallen een uitzondering moeten kunnen maken. Maar ik heb in uw verhaal niet gelezen waarom uw schoonvader een bijzonder geval zou zijn. Men moet natuurlijk wel een motief hebben dat zwaarder weegt dan alleen dat men het leuk vindt. Omdat men er gewoond heeft, of omdat er al vele generaties van zijn familie begraven zijn, bijvoorbeeld. Er is niet zoiets als een wettelijke termijn dat een gemeente moet laten weten dat het gebruik van de begraafplaats beperkt is. Wel is het nodig dat dit vast ligt in een verordening; dat is hier het geval. Die verordening is per definitie openbaar. Iedereen die het had willen weten, had het kunnen navragen of kunnen opzoeken als de verordening bijvoorbeeld op de site van de gemeente gepubliceerd wordt.
Als de beperking niet in de verordening was opgenomen, of in een uitvoeringsregeling, zou een gemeente de uitgifte van het graf niet kunnen weigeren. Als zij dat toch zou doen, zou men zich met spoed tot de bestuursrechter kunnen wenden. Daar heeft de gemiddelde burger wel juridische hulp bij nodig.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
