Hoe zit dat nou (met lijkontbinding)?
25 november 2002
Vraag nummer: 1651 (oude nummer: 2016)
Tue Jan 9 21:50:12 2001
hallo
ik ben een meisje van 19 jaar en ik zit met een vraag die me de hele tijd al dwars zit! als je begraven wordt! dan verrot je van binnen uit! maar nou is mijn vraag, kan je dit ook tegen houden! bijv door ingesmeerd te worden met iets! ik wil niet opgegeten worden! maar ik wil intakt blijven! weet u hier iets van??? met vr gr jessica
Antwoord:
Wed Jan 10 01:57:55 2001
Beste Jessica,
Als je begraven wordt, dan verrot je van binnen uit, zeg je. Ja en nee. Als iemand dood is, dan begint een rottingsproces vanuit iemands ingewanden. Maar
juist het begraven van iemand belemmert dat rottingsproces. De bacteriën in de ingewanden krijgen diep onder de grond te weinig zuurstof om er eens flink tegenaan te gaan, en dutten wat in of gaan dood. Je krijgt dan een langzaam proces. Veel en veel langzamer dan verrotting. Het lichaam ontbindt. Het valt als het ware na verloop van tijd uit elkaar. Er schuilt wat dat betreft veel waars in de verheven woorden "Stof zijdt gij en tot stof zult gij wederkeren."
Er is meestal 5 tot 10 jaar nodig om dat ontbindingsproces zo af te ronden, dat er zeker niet meer dan wat botten over zijn.
Dat is dus heel wat anders dan wat er gebeurt als je bijvoorbeeld een dood beest in de tuin zou leggen en zou kijken hoe lang het duurt voordat het weggerot zou zijn.
Je wordt dus niet voor niets zo diep begraven. Ook, om te voorkomen dat dieren of diertjes een lichaam op zouden kunnen eten. Zo diep onder de grond komen geen dieren als pieren of insecten of kevers of wat dan ook. Ze krijgen daar onvoldoende zuurstof. Ook dieren die wel holen diep in de grond graven (konijnen, vossen) eten niet van dode lichamen; een vos wil een vers kippetje.
Je vraagt of je die ontbinding tegen kunt houden. Nee. Het insmeren met iets kan de ontbinding wel (tijdelijk of deels) belemmeren, maar niet helemaal. Wat wel zou kunnen, is dat een lichaam helemaal wordt gemummificeerd. Het bloed kan worden afgetapt en door een conserverend middel worden vervangen. Ik heb in een film ook wel eens gezien dat in oude culturen een lichaam helemaal door zout werd bedekt, om al het vocht er uit te trekken. Men liet het lichaam dan een maand onder een berg zout liggen en na die maand was het kurkdroog en kon het worden ingesmeerd en ingewikkeld. Ik weet niet of men dan eerst de ingewanden uit het lichaam haalt. Ik meen ergens gelezen te hebben van wel. Je wordt dan ook een beetje opgezet, net als een vogel of ander dier dat men opzet: alles er uit, zaagsel of zoiets er in en weer dicht naaien. Maar dan blijf je ook niet intact. Ik denk dat de enige manier op een lichaam echt intact te laten is, om het direct na het overlijden geheel in te vriezen. Dan gebeurt er verder niets. Maar ja, hoe lang houden ze dat dan vol?
Het belemmeren van de lijkontbinding is Nederland verboden, net als alle vormen van balseming en conservering (behalve als het tijdelijk is en met een bepaald doel, bijvoorbeeld een ver transport naar het buitenland en voor de medische wetenschap). Als je helemaal intact wil blijven, moet je dus niet in Nederland doodgaan, maar bijvoorbeeld in Amerika. Daar schijnt het lichaam wel helemaal geconserveerd te mogen worden. Maar niemand weet wanneer hij of zij precies dood gaat. Dan zou je voor de zekerheid eenzaam op het eeuwige ijs van een van de polen moeten gaan wonen; als je daar dan dood vriest, blijf je gegarandeerd helemaal intact.
mr W.G.H.M. van der Putten
10 januari 2001