Hoe kan ik zonder risico de begrafenis van een alleenstaande kennis regelen?
24 november 2002
Vraag nummer: 1634 (oude nummer: 1999)
Mon May 28 19:25:30 2001
Een goede kennis van mij, alleenstaand met alleen nog een zuster in leven waarmee zij is gebroeieerd, wil graag dat ik haar begrafenis regel. Zij is niet gezond, en het is zeker niet ondenkbaar dat ik binnen afzienbare tijd haar begrafenis moet regelen. Ik heb haar dit beloofd. Inmiddels hebben we samen een codicil ingevuld, een overeenkomst gemaakt en ondertekend waarin alle afspraken zijn vastgelegd en er wordt een reservering gemaakt voor de kosten van een begrafenis.
Ik heb hierover meerdere vragen:
1. volstaat het als de codicil + verklaring bij de notaris in onze stad wordt gedeponeerd, met een copie bij mij en haar thuis;
2. hoeveel geld is er nodig voor een begrafenis of een crematie?
3. hoe kunnen we voorkomen dat haar nog in leven zijnde zuster aanspraken maakt na eventueel overlijden van mijn kennis. Kan zij bijvoorbeeld onterfd worden?
4. is het voldoende als ik gemachtigd wordt om haar rekeningen na overlijden te deblokkeren en lopende rekeningen ervan af te handelen?
Ik hoop dat u op deze vragen een antwoord heeft.
Antwoord:
Tue May 29 12:30:05 2001
Geachte heer of mevrouw,
U wilt vooraf, met en voor een goede kennis, haar begrafenis regelen. Vanwege haar slechte gezondheid zou het niet ondenkbaar zijn dat de begrafenis eerder aan de orde is dan u beiden hoopt. U hebt samen een codicil ingevuld, een overeenkomst gemaakt en er wordt een reservering voor de begrafenis gemaakt. U hebt een aantal vragen.
1. Volstaat het als het codicil met een verklaring bij een notaris wordt gedeponeerd (en u en uw vriendin natuurlijk ook een copie bewaren).
Antwoord: Vooraf moet ik opmerken - wat u bij meer antwoorden op vragen leest - dat ik geen notaris ben en maar beperkt iets van de materie rond wilsbeschikkingen weet. U moet mijn antwoorden daarom zien als die van een goed bedoelende leek, maar eigenlijk een notaris raadplegen.
In dit geval raad ik u zeker aan naar de notaris te gaan. U schrijft dat een codicil is 'ingevuld'. Tja, daar gaat het al mis. In de wet is uitdrukkelijk bepaald dat een codicil in haar geheel (!) handgeschreven moet zijn.
De achterliggende reden is - denk ik - dat onmiskenbaar aan de hand van het handschrift opgemaakt kan worden dat het een origineel stuk van de (dan) overledene is. Veel uitvaartorganisaties leveren een soort voorgedrukt formulier, dat ingevuld kan worden. Dat is goed bedoeld en zolang er niemand is dat gaat roepen dat dit niet geldig is, kan het als geldig gebruikt worden. Maar wanneer denkbaar is dan er iemand is dat wél bezwaar maakt (bijvoorbeeld een zuster die het er misschien niet mee eens is), dan wordt het twijfelachtig: een ingevuld deels voorgedrukt codicil is niet rechtsgeldig! Ook het maken van 'een overeenkomst' is twijfelachtig. U moet bedenken dat bepaalde overeenkomsten op het moment dat uw kennis overlijdt, onmiddellijk op dat moment niet meer gelden. Ze houden van rechtswege op zodra betrokkene overleden is. Dat geldt niet voor alle typen overeenkomsten (bijvoorbeeld een huurovereenkomst loopt door en gaat automatisch over op de erfgenamen), maar juist wel voor 'beschikkingen na den dode'. Er is één manier om dat te voorkomen: een testament opmaken.
Nu is al uw voorwerk niet voor niets, want als je een testament laat opmaken moet je niet pas op het moment dat je tegenover de notaris zit gaan bedenken wat je wilt. Dat tevoren bedenken en op te schrijven is heel handig en verstandig. U kunt het codicil en de overeenkomst aan de notaris geven en verzoeken om dat in een testament vast te leggen.
Zie ook de site van de notarissen: www.notaris.nl.
2. Hoeveel geld is er nodig voor een begrafenis of crematie?
Antwoord: Dat hangt van diverse keuzes af. Je kunt het zo duur of goedkoop maken als je wilt. Een gemiddelde begrafenis of crematie kost op dit moment iets meer dan fl. 8.000,-. U moet echter bedenken dat er mogelijk nog vervolgkosten zijn. Als uw vriendin kiest voor een begrafenis, komen er nog de kosten van een graf en een grafmonument bij. De kosten van een graf lopen per gemeente erg uiteen.
Tussen de fl. 2.500,- en fl. 7.500,- voor 20 of 30 jaar, als het om een eigen graf gaat. Een monument kost tussen fl. 3.000,- en fl. 7.500,- (of meer). De kosten van een algemeen graf, waarin men samen met vreemden begraven wordt, zijn lager. Na crematie komen er ook kosten als de asbus wordt bijgezet in een urnenmuur of in een graf.
Om enkele uitersten aan te geven: een zeer eenvoudige crematie met verstrooiing zal tussen de 5 en 6 duizend gulden kosten; een begrafenis met een eigen graf en mooi monument kan wel ruim fl. 20.000,- kosten.
Men moet echter bedenken dat het vooraf regelen van deze zaken veel geld kan besparen. Wanneer vooraf de kosten van de crematie of begrafenis worden afgekocht, bijvoorbeeld via een verzekeraar of bij Grafzorg Nederland, zijn de kosten fiscaal aftrekbaar. Wanneer een graf en een grafmonument bij leven via de Stichting Grafzorg Nederland worden geregeld, zijn de kosten ook fiscaal aftrekbaar. Het vooraf regelen kan een groot effect hebben. Als niets vooraf afgekocht wordt, zijn de bruto kosten later ook de netto kosten. De kosten van een eenvoudige begrafenis met een eenvoudig graf(monument) zijn later bijvoorbeeld fl. 12.500,-. Zijn de kosten vooraf geregeld en fiscaal aftrekbaar en kosten ze bruto fl. 22.000,- dan zijn ze netto bij een belastbaar inkomen van uw kennis van 42% netto wellicht ook zo'n fl. 12.750,-. Voor dat bedrag is dan een graf met een langere termijn en mooier monument mogelijk.
Je kunt je afvragen of zoiets zin heeft als uw vriendin bijvoorbeeld dit najaar overlijdt. Want wat heeft ze dan aan fiscale aftrek? Nou, heel veel. Ze zal het zelf niet meer zien, maar de executeur testamentair wel degelijk. Want dan krijgt de nalatenschap van de fiscus een terugbetaling. Het financiële effect is hetzelfde, ongeacht of uw vriendin dit jaar, volgend jaar of over 5 of over 50 jaar overlijdt.
Een voordeel van het vooraf regelen is natuurlijk ook, dat het geregeld is. Er kan geen kink in de kabel komen. Een vervelende zuster kan niets tegenhouden of ongedaan maken. U hoeft niet in de droeve en haastige uren na het overlijden van uw vriendin een aantal zaken te gaan uitzoeken en regelen. De hoofdzaken zijn dan al geregeld.
3. Hoe is te voorkomen dat de nog in leven zijnde zuster aanspraken kan maken op de erfenis?
Antwoord: Als er niets gebeurt, is de zuster erfgenaam. Wil uw kennis dat voorkomen, dan moet ze haar zuster onterven. Dat kan (alleen!!) in een testament. Op naar de notaris dus, zoals ik al zei.
De vervolgvraag is, wat er met de erfenis moet gebeuren. Wellicht is er een beetje geld over, wellicht een beetje meer, als de zaken zijn afgewikkeld. Dat geld kan besteed worden aan een goed doel. Dat geld kan ook besteed worden aan uw vriendin zelf, in de vorm van onderhoud van het graf of de urnennis. Dat kan via de bovengenoemde Stichting Grafzorg.
4. Is het voldoende als u gemachtigd wordt om na het overlijden van uw kennis haar rekeningen te deblokkeren en de zaken af te handelen?
Antwoord: Als die 'machtiging' is verstrekt in de overeenkomst die u bedoelt, moet u dat vergeten. Dat geldt niet. Ook niet als uw vriendin u nu al machtigt voor haar rekeningen. Dat geldt ook niet, want die machtiging vervalt onmiddellijk bij haar overlijden. Er is een testament nodig, waarin u wordt benoemd als executeur.
Zie ook de subrubrieken 'Kosten uitvaart' en 'Testament'.
mr W.G.H.M. van der Putten
29 mei 2001
