Dichten van een graf
25 oktober 2002
Vraag nummer: 1359 (oude nummer: 1711)
Wed Oct 6 11:13:28 1999
Geachte heer Van der Putten,
Onlangs kreeg ik een rondleiding op een grote begraafplaats in Nederland.
Zo kwamen we ook bij het grafvak met algemene graven. het viel mij op dat er op een van de graven allemaal schotten lagen. Boven op de schotten lagen er allemaal bloemen van een vorige begrafenis. De beheerder vertelde dat het graf pas dicht wordt gegooid als zodra er vier kisten zouden zijn geplaatst.
Afhankelijk van het 'aanbod' kan dat enkele dagen tot enkele weken duren, aldus de beheerder. Ik vroeg me af of er nergens in de wet een verplichting staat om het graf binnen een bepaalde termijn te dichten.
Het is toch raar dat een graf weken 'open' kan blijven, slechts afgedekt door een aantal schotten?
Antwoord:
Wed Oct 6 23:43:43 1999
Geachte heer of mevrouw Bakker,
Het is in uw relaas over een open graf onduidelijk of het gaat om een keldergraf, dan wel een zandgraf.
Als in een zandgraf een kist wordt geplaatst, wordt het graf deels met zand dicht gegooid, tot het niveau is bereikt waarop de volgende kist wordt bijgeplaatst. Pas als de laatste, bovenste, kist is bijgeplaatst, wordt het graf helemaal dicht gegooid en het naastliggende geopend. Er worden planken of een groot metalen afdekplaat op gelegd om te voorkomen dat men in het graf kijkt, wat veel mensen toch akelig vinden, om te voorkomen dat er iemand in valt en om de bloemen van een begrafenis op te kunnen leggen.
Als het om een keldergraf gaat, worden de kisten ook gestapeld. Niet direct op elkaar, maar soms op een rooster, soms op een tussenbodem, die aan de zijkant van de kelder wordt bevestigd.
Er is geen wettelijke verplichting om een graf binnen een bepaalde periode officieel te dichten door het helemaal met zand op te vullen (en voor een volgende begraving weer deels leeg te scheppen), dan wel er een definitieve afdekplaat (tijdelijk) op te leggen. Of je een graf een aantal dagen op de door u beschreven manier open kunt laten, hangt af van de redelijke verwachting die je hebt dat het graf weer open moet. Op hele grote begraafplaatsen is zo'n graf soms binnen enkele dagen vol en dan is het een beetje onzin om de ene middag het graf te dichten en de volgende dag weer open te maken. Als de ervaring is dat het gemiddeld langer dan een week duurt voordat de volgende begraving plaats vindt, wordt meestal een steviger afdekking gekozen dan de schotten waar u het over hebt. Een en ander is echter in principe overgelaten aan het beleid van de beheerder.
Maar als die te gemakzuchtig is, kan er ingegrepen worden. Ik ken het verhaal, enkele jaren geleden, van een R.K. begraafplaats waar de pastoor het graf van een jonge man 6 weken open hield. Het was een zandgraf. De kist was wel bedekt met zand, maar het graf was niet geheel aangevuld en met planken afgedekt. Zijn jonge vrouw vond dit een onaangename gedachte en schakelde de gemeente in. De gemeente heeft namelijk op grond van de Gemeentewet het oppertoezicht over het begraven in de gemeente. Die vond het ook onaanvaardbaar en na een telefoontje van het gemeentehuis ging het graf dicht. Dat was een praktische werkwijze. Telefonisch zal vriendelijk zijn verteld dat de pastoor òf het meteen zelf kon (laten) doen, dan wel dat hij een formele aanschrijving tot bestuursdwang kreeg, waarbij mogelijk ook niet voorkomen kon worden dat de zaak in de publiciteit kwam omdat dan de raad(scommissie) op de hoogte moest worden gesteld. Bij bestuursdwang zou het gemeente het doen, op kosten van de parochie. Er hoeft aan het gemeentelijk ingrijpen niet altijd een wettelijke regel ten grondslag te liggen, maar vindingrijke ambtenaren vinden wel iets in formuleringen zoals het belang van de volksgezondheid en de openbare orde. De grenzen/termijnen zijn echter niet altijd even scherp te trekken.
mr W.G.H.M. van der Putten
6 oktober 1999