Begrafeniswet 1869
2 februari 2010
Vraag nummer: 7257 (oude nummer: 14961)
wat hield deze wet in
waarom ingesteld
wie was de wetgever
Antwoord:
Geachte heer,
De Begrafeniswet van 1869 bevatte regels voor het begraven en de begraafplaatsen. Wat die regels zijn, kunt u in grote lijnen nog lezen in de huidige Wet op de lijkbezorging, want die wet komt grotendeels overeen met de Begrafeniswet van 1869.
De Wet op de lijkbezorging is alleen een beetje moderner in taalgebruik. En in de Wet op de lijkbezorging is ook crematie geregeld; dat was in 1869 in Nederland nog niet toegestaan.
Toen crematie in 1955 wettelijk geregeld werd, is de naam Begrafeniswet veranderd in Wet op de lijkbezorging. Want het zou natuurlijk een beetje raar zijn om cremeren te regelen in een wet die alleen Begrafeniswet heet. Dan moet je die wet de 'Wet op de begraven en cremeren' gaan noemen en het 'verzamelwoord' voor begraven en cremeren is 'lijkbezorging'. Ik vind het persoonlijk een beetje een raar woord, maar ja, ik had er niets over te zeggen. Nu ook nog niet, trouwens.
U kunt de tekst van de Wet op de lijkbezorging natuurlijk op deze site vinden. En wel onder de button 'Bibliotheek' (links op uw scherm). U kunt dan verder gaan met een rijtje onderwerpen, waaronder Wet- en regelgeving. Die klikt u aan en dan krijgt u weer een rijtje met bovenaan Wet op de lijkbezorging. De wet heet officieel 'Wet van 7 maart 1991, houdende nieuwe bepalingen inzake de lijkbezorging'.
http://www.uitvaart.nl/page_303.html
De wet gaat niet alleen over begraven, maar ook over lijkschouwing en identificatie, de termijnen waarbinnen begraven moet worden, wat er moet gebeuren als niemand wil begraven, de aanleg van gemeentelijke en andere begraafplaatsen, het sluiten en opheffen van begraafplaatsen, cremeren, wat er met as kan gebeuren, ontleding, sectie, balseming, onderzoek door de officier van justitie, overlijden aan boord van een schip, internationaal vervoer van overledenen, etc.
De Begrafeniswet was ingesteld om regels te hebben voor het begraven van overledenen. Het is een beetje slording om overledenen maar links en rechts op straat te dumpen. Het belang is de volksgezondheid: als je overleden mensen niet tijdig begraaft (of cremeert) worden ze een gevaar voor de volksgezondheid.
De Begrafeniswet was overigens niet helemaal nieuw. Er waren ook in voorgaande eeuwen al allerlei regels voor begraven en hoe je een begraafplaats moet aanleggen. Maar die regels waren per provincie of stad vastgesteld door Provinciale Staten en de gemeenteraad en dus meestal verschillend. Gemeenten kunnen ook nu eigen regels hebben in een Algemene Plaatselijke Verordening en provincies kunnen ook eigen regels hebben. Dat was vroeger net zo.
De wetgever vond rond 1860 dat de regels voor begraven landelijk gelijk moesten zijn. Daarom kwam er voor het eerst een landelijke wet. Dat was dus de Begrafeniswet.
Gemeenten kunnen nog steeds eigen regels hebben voor hun eigen begraafplaatsen. Kerkelijke begraafplaatsen trouwens ook. U kunt de regels van gemeenten voor hun begraafplaatsen vinden op de site van een gemeente. Dan moet u zoeken bij Regelgeving of Verordeningen en wel de 'Beheersverordening begraafplaats(en)'. Als u er een aantal zou opzoeken en vergelijken, zult u zien dat ze vaak telkens een beetje anders zijn.
De wetgever was en is de regering en het parlement. Een minister moet een wetsvoorstel indienen bij de Tweede Kamer. Nadat de Tweede Kamer hem goedkeurt (of nog verandert) en de Eerste Kamer hem ook heeft goedgekeurd, is een wet vastgesteld, wordt hij openbaar gemaakt en kan hij in werking treden.
Dat was in 1869 precies hetzelfde als in 2010.
Als u de wet van 1869 zou vergelijken met de wet die in 2010 geldt, zou u zien dat er op hoofdlijnen niet veel veranderd is. Op het cremeren na dan.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten