Herbegraving zonder toestemming andere kinderen
9 mei 2004
Vraag nummer: 3103 (oude nummer: 4285)
10 jaar geleden is mijn oma overleden. Zij heeft 4 kinderen. De begrafenis is geregeld door drie kinderen die haar in een gezamelijk graf hebben laten begraven. Het 4e kind was hier op afstand bij betrokken en gaf na de begrafenis aan niet te hebben begrepen dat het om een gezamelijk graf ging. Zij wilde derhalve oma herbegraven in een eigen graf. De drie andere kinderen gaven hier geen toestemming voor.
Nu 10 jaar later heeft de familie van dat ene kind, die wilde dat oma een eigen graf kreeg, een brief gekregen waarin staat dat oma onlangs is herbegraven in een stad aan de andere kant van het land (waar zij woont). Hier wist niemand anders in de familie iets af. Mag dit zomaar?
Antwoord:
Geachte heer,
Dat mag. Maar niet 'zomaar'. Na 10 jaar is de termijn van grafrust van het graf (u noemt het een gezamenlijk graf, maar de gebruikelijke term is: algemeen graf) om. Het graf kan na 10 jaar geruimd worden. De zeggenschap over het graf is daarmee prijs gegeven. Als iemand met een redelijk belang, zoals dat ene kind van oma, dan tijdig aangeeft graag een herbegrafenis naar elders te hebben, dan is dat mogelijk. Maar daar was verlof van de burgemeester voor nodig en voor de andere 3 kinderen was het mogelijk geweest om tegen dat verlof bezwaar te maken. Ik zou overigens zo snel niet weten wat voor bezwaar men daartegen kan maken, want het dient gewoonlijk geen enkel doel om tegen een herbegraving te zijn. Er is maar weinig jurisprudentie over het bewaren/voortbestaan van asbussen en graven, maar de algemene tendens in de rechtspraak is: bewaren zolang iemand er behoefte aan heeft.
De andere kinderen hadden in beginsel wel bezwaar kunnen maken, maar ze hebben zelf blijkbaar niet bij de begraafplaats geïnformeerd naar wat er verder met het graf zou gebeuren nu die 10 jaar om waren, of zelf aangegeven een herbegraving te wensen en het graf daarmee prijs gegeven. Als je er stilzwijgend mee instemt dat het graf geruimd wordt, kun je je in redelijkheid niet verzetten dat iemand anders het graf van oma wil behouden, ook al is het op een andere plek. Het is een wat oneerbiedige vergelijking, maar het is net zoiets als dat iemand 10 jaar een tuinstoel in de tuin heeft staan en hem na afloop van die 10 jaar aan straat zet om op te ruimen. Je kunt er dan geen bezwaar tegen maken dat iemand anders die stoel meeneemt. Formeel wel, omdat je tegen alles bezwaar kan kan, maar je hebt geen kans van slagen.
Opgestaan is plaats vergaan, kun je hier ook zeggen.
Bezwaar in dit soort situaties lijkt alleen gericht te zijn op het tegenwerken van de wens van het vierde kind. Daar kan overigens best een hele goede reden voor zijn. Maar toch.
Zie vele vergelijkbare vragen in de sub-rubrieken 'Algemeen graf' en 'Graf ruimen' en 'Op- en herbegraven' in de hoofdrubriek Begraven.
mr W.G.H.M. van der Putten