Gebruik lijkhoes (en koelmatras); is er iets veranderd?
29 december 2004
Vraag nummer: 3569 (oude nummer: 5256)
In uw boekje Begraven en cremeren was ik op zoek naar informatie over het gebruik van de lijkhoes. De info dateerde van maart 2002 en we zijn nu bijna drie jaar verder. Is er intussen iets veranderd? Is het aanbeveling om afbreekbare lijkhoezen te gebruiken of is het intussen wettelijk geregeld?
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Wat ik ongeveer 3 jaar geleden (maar overigens ook al 6 jaar geleden) over het gebruik van lijkhoezen schreef, geldt nog steeds.
Er is intussen feitelijk wel iets veranderd, omdat gelukkig veel uitvaartondernemingen zich realiseren dat zij de kwaliteit van de hen aangeboden hoezen moeten onderzoeken en dat ze niet alleen af moeten gaan op praatjes van sommige leveranciers en groothandel. Ook hebben veel gemeenten en kerkelijke begraafplaatshouders nadere regels over lijkhoezen vastgelegd. O.a. dat het gebruik altijd moet worden gemeld. Men bewaart er gegevens over, zodat men bij de ruiming van graven kan vaststellen of de verwachtingen kloppen. Ook kunnen er nog ondernemingen op worden aangesproken als blijkt dat de verstrekte informatie onjuist was.
Aanbevolen wordt om nooit hoezen te gebruiken, tenzij het onverantwoord is om geen hoes te gebruiken.
Er waren al sinds 1991 wettelijke regels voor lijkhoezen, maar er werd door de overheid nooit de hand aan gehouden en sommige groothandels verkochten en uitvaartondernemingen gebruikten ondeugdelijke producten, soms zelfs tegen beter weten in. De Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen (LOB) klaagde hier al in 1998 over bij de veranwoordelijke minister, maar kreeg als reactie dat men het maar binnen de branche moest uitzoeken. Omdat brancheorganisaties en het Platform Uitvaartwezen de kwestie ook al jaren lieten liggen, heeft de LOB in 2001 en 2002 haar leden geadviseerd om zelf nadere regels te stellen die wél controle mogelijk maakten. Dat heeft effect gehad, maar is nog geen echt afdoende regeling.
De LOB heeft producenten en leveranciers de mogelijkheid geboden om hun producten te laten onderzoeken om vast te stellen welke hoezen aan de normen voldoen; het (korte) lijstje met aangeboden en positief bevonden hoezen is openbaar gemaakt. Het Rijk is toen overigens gevraagd om het onderzoek en de controle van de LOB over te nemen, maar heeft daar tot op heden nog geen werk van gemaakt. Zoals ik enkele jaren geleden - helaas - al heb voorspeld.
Kortom, mijn verhaal uit 2002 zal ook in 2005 gelden.
Ik zie trouwens steeds weer nieuwe aanbieders van hoezen en deels vergelijkbare producten zoals koelmatrassen op de markt. Of deze nieuwe producten aan de normen en strekking van het Lijkomhulselbesluit voldoen, weet ik niet. Welk weet ik dat waar begraafplaatshouders nadere regels in hun verordening of reglement hebben, ook koelmatrassen verboden zijn.
Met de beste wensen voor een voorspoedig en gezond 2005,
mr W.G.H.M. van der Putten