Weigeren plaatsen grafmonument
27 juli 2020
Vraag nummer: 61265
Geachte mr van der Putten,
Mijn broer is overleden en ligt al enkele jaren in een graf. Zijn dochters hebben tot op heden geen grafmonument op het graf laten plaatsen waardoor mijn broer nog steeds onder een anoniem nummer ligt. Dit tot ergenis en verdriet van de hele (vrij grote) familie.
Er is contact met de dochters maar zij traineren tot op heden de plaatsing van een steen. De familie heeft geld opgehaald voor het monument. De dochters mogen het ontwerp maken en de opdracht geven voor plaatsing, de familie zal dan betalen. Maar tot op heden is er geen reactie, de wens van de dochters is dat zij het geld krijgen en dan een steen zullen plaatsen. De familie gaat daar niet mee akkoord omdat men vreest dat het geld dan niet voor een grafsteen wordt gebruikt.
De gemeente geeft aan dat de rechthebbende (één van de dochters) de vergunning moet aanvragen (en betalen) en dat andere nabestaanden verder geen mogelijkheden hebben om iets te doen. Hoe triest men het ook vindt.
Een geïmproviseerd grafmonument van bloemen, beeldjes, kaarsjes en gedenkteken met naam is door de dochters recent verwijderd omdat ze dat niet waardig vonden.
Wat zijn de juridische mogelijkheden voor de broers en zussen en andere nabestaanden in dit geval?
Alvast dank,
Vriendelijke groeten,
Piet van Noorden
Antwoord:
Geachte heer,
Het is inderdaad een triest verhaal, dat u vertelt. En onbegrijpelijk, tenzij uw nichten financieel in zwaar weer zitten. Wat helaas mogelijk is.
De familie heeft doet er mijns inziens verstandig aan om de dochters geen geld te geven zonder dat er zekerheid is dat het geld aan het grafmonument besteed gaat worden. Dus geen geld aan de dochters geven, maar alleen de rekening van de steenhouwer aan de steenhouwer betalen. Het lijkt mij al een heel mooi aanbod dat de dochters mogen bepalen hoe de steen er uit ziet. Als zijn niet willen dat de steenhouwer rechtstreeks wordt betaald, doet dat vermoeden dat zij andere doelen voor het geld hebben, zodra zij het in handen hebben.
Een grafmonument kan inderdaad niet geplaatst worden zonder instemming van de rechthebbende van het graf, die ook de vergunning zal moeten aanvragen. Als een van de dochters de rechthebbende is, maar als die medewerking aan het plan weigert, is er weinig aan te doen.
U vraagt wat de juridische mogelijkheden zijn. Welnu, die zijn er eigenlijk niet.
Alleen als uw overleden broer een testament of codicil had, waarin hij de wens uitsprak dat hij begraven wilde worden en dat zijn graf met een monument gedekt zou worden, is er een juridisch handvat. Maar lang niet alle mensen met kinderen hebben een testament. Dat is vaker het geval bij mensen zonder kinderen, zo heb ik de indruk. Mensen met kinderen gaan er vaak van uw dat hun kinderen hun wensen sowieso respecteren. Of ze zeggen "Mij kan het zelf niet zoveel schelen, laat de kinderen maar kiezen". Die laatste gedachte zie ik vaak leiden tot forse ruzies, maar dat terzijde.
Zelfs wanneer uw broer een testament of codicil zou hebben, waar in staat dat hij begraven wil worden, dan staat er waarschijnlijk niet in dat hij een monument op het graf wenst. Want dat is zo normaal en logisch, dat bijna niemand op de gedachte komt dat je dat zou moeten optekenen in je laatste wil.
Ik verwacht dus niet dat uw broer een dergelijke wilsbeschikking heeft.
U zou toch een rechtszaak tegen de rechthebbende kunnen starten, of daar althans mee kunnen dreigen. Maar je moet mijns inziens alleen met zoiets dreigen als je het ook werkelijk wilt en kunt doen. Een rechtszaak is een kostbare zaak. Een paar duizend euro bent u als familie zo kwijt. Als er getuigenverhoren moeten plaatsvinden naar wat de overledene gewenst zou hebben, kun je daar heel wat uren mee kwijt zijn van duur betaalde advocaten. Niet alleen de verhoren zelf, maar vooral ook de voorbereiding. Dan blijven de kosten van een rechtszaak niet onder de 10.000 euro, schat ik in.
Een rechtszaak kan ook binnen de familie tot onenigheid leiden. De een wil wel zo ver gaan en de ander niet. De een wil wel aan de kosten bijdragen en de ander niet.
Naar mijn gevoel schiet een rechtszaak het doel voorbij. Het duurt lang, kost veel en geeft veel onrust. Dat kan ik u niet adviseren.
Als de dochter die rechthebbende is, niet toegeeft en meewerkt aan de plaatsing van den monument onder uw voorwaarden (u betaalt de steenhouwer), zie ik geen oplossing.
Er staan enkele vergelijkbare vragen in de subrubriek 'Grafsteen / monument'.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.