Onderhoud grafmonument door gemeente
31 december 2002
Vraag nummer: 1903 (oude nummer: 2278)
Tue, 31 Dec 2002 14:58
Ik heb veel informatie in deze rubriek gelezen over de aansprakelijkheid bij schade aan en door grafmonumenten.
De gemeente is in dit geval juridisch eigenaar van de grafstenen en wil de verordening aanpassen om de risicos af te wentelen op de rechthebbenden.
Bij stenen die gevaar op zouden kunnen leveren en waarvan de rechthebbenden onbekend zijn, gaat de gemeente tijdig actie ondernemen.
Op deze manier denk ik goed om te kunnen gaan met het feit dat de gemeente juridisch eigenaar is. (Als gevolgvan uitspraak Hoge Raad eigendom grafmonument
). (Is deze manier goed?)
Hierbij loop ik echter tegen een probleem. Bij onze gemeente is het als volgt geregeld:
De rechthebbende moet de stenen lakken en scheuren repareren.
De gemeente houdt de grafsteen schoon en stelt het gedenkteken als deze is verzakt.
Stel een steen stort in elkaar en veroorzaakt schade aan een andere steen. Dit kwam doordat de steen bijvoorbeeld scheef stond (had de gemeente moeten herstellen) of doordat er misschien een scheur in zat (had de rechthebbende moeten (laten) herstellen). Dit is denk ik lastig te achterhalen.
Is het aan te raden het stellen van het gedenkteken na verzakking ook over te laten aan de rechthebbende? (wijziging in verordening?). Ik heb op deze site gelezen dat veel begraafplaatsen een bedrag vragen voor het algemene onderhoud van de begraafplaats. Lijkt me beter, maar:
Hoe moeten we hier mee om gaan? Je kunt toch niet zomaar deze wijziging doorvoeren? De rechthebbenden hebben de rechten destijds gekregen onder de toen geldende voorwaarden. Of zijn er misschien andere oplossingen? Zou u hierop een antwoord kunnen geven?
Alvast bedankt in ieder geval voor het beantwoorden.
Mevr. M. Heijboer
gemeente Ridderkerk
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Allereerst: ik denk dat het verstandig is om de beheersverordening wat aan te scherpen. Ik heb al vaker geschreven dat ik in de praktijk geen grote problemen verwacht, en ook geen grote schades. Maar het grootste probleem zijn soms de eindeloze discussies die je hierover met nabestaanden kunt hebben. En die zijn niet altijd te voorkomen, maar soms wel sneller te beëindigen met duidelijke verhoudingen en duidelijke regels.
Het klinkt sympathiek als de gemeente grafstenen eens een keertje schoon maakt en een verzakt gedenkteken stelt. Alleen, áls er eens iets bij het stellen gebeurt, is de gemeente ook aansprakelijk voor de schade. Het is verstandiger om die diensten niet te verrichten en door (verantwoordelijkheid van) de rechthebbende te (laten) verrichten.
Ik zou in uw geval artikel 23 van uw beheersverordening geheel schrappen en het opschrift van artikel 22 'Onderhoud door de rechthebbende' wijzigen in 'Onderhoud'.
U veronderstelt dat het niet mogelijk is om 'zomaar' een wijziging in de verordening door te voeren. In het algemeen klopt dat. Je moet altijd kijken of er geen oude rechten of verplichtingen zijn. Ik heb geen tekst van een legesverordening van uw gemeente in mijn archief, maar heb wel een tarievenlijst. Daar staat de post 'Onderhoud' op. Nu is het de vraag of in de legesverordening iets over onderhoud staat en of daarbij expliciet wordt verwezen naar artikel 23 van de beheersverordening.
Als in de legesverordening wordt verwezen naar artikel 23 moet dat geschrapt worden en moet gesteld worden dat onderhoud wordt gevraagd als bijdrage in het algemeen onderhoud van de begraafplaats.
Veel begraafplaatsen doen ook iets aan het onderhoud van een monument in die zin dat ze soms stenen onder hoge druk afspuiten en algen bestrijden. Dat is ook te vatten onder 'algemeen onderhoud'.
In uw geval zou ik de verordening wijzigen en voorlopig gewoon door blijven gaan met algemeen onderhoud van monumenten in die zin dat ze eens per jaar worden afgespoten. Ook zou ik feitelijk nog een aantal jaren door blijven gaan met het stellen van scheve stenen, bij wijze van coulante overgangsmaatregel. Maar ik zou in die gevallen eerst de rechthebbende aanschrijven en zeggen dat er gesteld moet worden en hem/haar vragen of hij het zelf wil doen en dat als men wil dat de gemeente het doet, dat voor risico van de rechthebbende gebeurt. Ik denk dat je op die manier een passende overgangsregeling hebt.
De wijziging van de beheersverordening is te motiveren door de nieuwe jurisprudentie. Overigens is het aan te bevelen om tevens in de verordening maatregelen te treffen om zinken binnenkisten te weren en het oneigenlijk gebruik van lijkhoezen tegen te gaan.
mr W.G.H.M. van der Putten
2 januari 2003
