Juridisch advies grafrecht (grafsteen per ongeluk vernietigd door gemeente)
18 maart 2008
Vraag nummer: 5294 (oude nummer: 10487)
L.S.,
Alvorens een zaak officieel aan te melden zou ik gaarne van u eerst vernemen of het zinvol is en/of er kans van slagen is om de zaak aanhangig te maken.
In het kort is de mogelijk zaak als volgt:
Onze familie is geconfronteerd met een grote blunder van de gemeentelijk begraafplaats De Bilt. Zij hebben het graf van onze ouders geruimd zonder ons te informeren. Begin 2007 hadden zij ons per brief bericht dat de overeenkomst voor de duur van het graf verlopen zou zijn op 31-12-2007, met de mededing dat het verlengd kon worden met 10 jaar of 25 jaar en met of zonder afkoop van het onderhoud. Wij hebben gekozen voor verlenging van 25 jaar met afkoop van het onderhoud. Daartoe hebben wij een bevestiging per brief van de gemeente ontvangen dat de grafrechten waren verlengd tot 3112 -2032. De daaraan verbonden kosten zijn ook betaald op de vervaldag van de gemeentelijke rekening eind november 2007. Echter afgelopen weekend zijn we tot ontdekking gekomen dat het graf weg was, het nummerbordje stond in het midden van het lege grafbed.
Bij navraag bij het hoofd van de Publieke Werken van de gemeente De Bilt bleek dat de begraafplaats een foutieve notitie in hun computer had staan en wel dat het grafrecht afliep in augustus 2007, (een bij ons onbekende datum) m.a.w. de briefwisseling omtrent de toegekend verlenging was niet bij de begraafplaats bekend. Daarom hebben ze gewoon het stenen grafmonument weggehaald en vernietigd. Echter bij navraag bleek het graf zelf nog niet geruimd. Dat hebben wij geverifieerd bij derden en indien het nummerbordje midden in een leeg grafbed staat, zijn de stoffelijk resten nog niet geruimd. De beheerder van de begraafplaats heeft direct bekend dat het zijn fout is en tezamen met het hoofd van Publiek Werken uiteraard excuses aangeboden. Verder hebben zij natuurlijk bevestigd dat alle kosten voor een herstel voor rekening komen van de gemeente.
Nu hun onvergevelijke blunder op de valreep wellicht nog recht kan worden gezet, heeft onze familie toch nog de volgende vragen of er iets tegen de gemeente aan te voeren is, wij denken dan met name aan de volgende zaken:
I. Behalve de gemeente per brief ingebreke stellen op de volgende onderwerpen,
· nalatigheid van de begraafplaats,
· de begraafplaats moet bewijzen dat de stoffelijke resten nog aanwezig zijn
· geen controle bij Publieke zaken van de gemeente zelf,
· aansprakelijk stellen voor de herstelkosten
· aansprakelijk stellen voor het leveren en plaatsen van een nieuwe grafzerk ed.
· aansprakelijk stellen gevolg schade (wellicht een herbegrafenis?) ,
· aansprakelijk stellen voor eventuele noodzakelijk juridische kosten, advocatuur ed.
· familie overweegt om een aanklacht in te dienen van grafschennis door de gemeente De Bilt
· aansprakelijk stellen voor alle kosten t.g.v. een eventuele aanklacht bij een rechtbank
· aansprakelijk stellen voor de kosten die de familie moet maken t.g.v. van hun nalatigheid
· Familie overweegt om een ingezonden stuk naar de media te sturen.
II. Ook een schadeclaim in te dienen.
Echter, daar bekend is dat emotionele schade in Nederland niet gebruikelijk is en de materiele schade ook beperkt is tot herstelkosten, dachten wij of er een mogelijkheid zou kunnen bestaan, dat wij inderdaad de gemeente kunnen aanklagen voor grafschennis en/of grove nalatigheid, met als resultaat dat de beheerder van de begraafplaats en/of de gemeente zelf een reprimande krijgt van de overheid, een bevoegd tuchtcollege of een andere instantie waaraan de gemeente verantwoording moet afleggen.
In afwachting van een juridisch advies in deze verblijf ik,
Met vriendelijk groet,
XX
Antwoord:
Geachte heer,
Allereerst merk ik op dat een verlenging met 25 jaar in strijd is met de wet. De wet staat alleen verlengingen met maximaal 10 jaar toe; wel mag er na afloop van die termijn telkens opnieuw verlengd worden. Maar dat terzijde.
Het is inderdaad zeer waarschijnlijk dat de inhoud van het graf niet geruimd is. Daar was geen reden toe. De ruiming van de inhoud van een graf geschiedt in de regel pas op het moment dat de locatie aan derden als nieuw graf wordt uitgegeven. Dat gaat dan namelijk in één handeling door. Tenzij een heel vak geruimd wordt, maar dat is hier niet aan de orde. U hoeft daar echt niet bang voor te zijn, dat gebeurt nergens.
Ik kan mij zeer wel voorstellen dat u enorm schrikt van deze grove fout, maar er is geen reden tot paniek of overreactie.
De fout van de gemeente is dat het grafmonument is verwijderd en vernietigd. Wat de gemeente moet doen is de kosten van een gelijkwaardig nieuw monument op zich nemen. U kunt dat nieuwe monument het beste zelf uitzoeken bij een steenhouwer, in overleg met de gemeente.
Voor andere maatregelen is geen reden.
Er is geen reden voor een immateriële schadevergoeding, daar is de rechter heel terughoudend mee. In dit soort zaken wordt dat niet toegewezen.
Er is geen sprake van grafschennis, omdat er geen opzet van de gemeente in het spel was. Het is gewoon een domme fout. Alleen bij opzet is vernieling van een grafsteen strafbaar, niet als het een vergissing is.
U mag er nu al van verzekerd zijn dat degene die verantwoordelijk is voor deze fout, intern een forse uitbrander heeft gekregen. Dat hoeft u niet nog eens te vragen.
Andere procedures tegen de gemeente zijn kans- en zinloos. Het is geen gemeentelijk beleid dat fout is, het is geen opzet, het is een ernstige vergissing, maar de fout kan letterlijk worden recht gezet. Als het monument vervangen is, is daarmee de kous af.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
