Grafonderhoud (nalatigheid kerkvoogdij ondanks contract)
17 februari 2004
Vraag nummer: 2891 (oude nummer: 4022)
L.S.,
Mijn natuurlijke vader is in 1963 overleden en begraven in het noorden vh land. Onlangs vernamen wij via via dat de beheerder van de begraafplaats per 1 april 2003 een bord geplaatst heeft en dat het graf, en een graf van twee zusjes, geruimd zal worden indien deze niet opgeknapt zijn voor 1 april 2004 aanstaande.
We zijn wezen kijken en de graven zijn inderdaad in zeer slechte staat. Evenals drie andere graven, van ouders en twee broers. Indien op te knappen gaat dit duizenden euros kosten.
Mijn moeder is vorig jaar overleden (regio Rotterdam) en we zijn nu het huis aan het ontruimen. Wat schetst onze verbazing als we tussen alle papieren toevallig dit weekend een contract van grafonderhoud vinden. Gedateerd april 1959, opgemaakt tussen mijn natuurlijke vader met de Ned. Hervormde Gemeente (notarieel vastgelegd).
Bepaald is dat voor 7 graven (goed aangeduid) de Gemeente zorg zou dragen voor het gehele onderhoud gedurende 50 jaar, ingaande na overlijden van mijn natuurlijke vader.
We constateren dat nooit iets is onderhouden (wellicht alleen wat onkruid verdolgen) en paradoxaal men dus de graven die men had moeten onderhouden (2 stuks) nu wil ruimen!
Hoe pak ik dit aan:
a. jarenlang hebben de graven er slecht bijgelegen
b. we moeten acteren voor 1 april
c. eea gaat duizenden euros kosten (terwijl we ze wel in stand willen houden).
Nota bene: het bedrag dat de Gemeente destijds gekregen om de onderhoudskosten te betalen en dat dus in 1959 is betaald, bedraagt maar liefst NLG 3000!
Kunt U ons helpen hoe dit aan te pakken??
Bij voorbaat dank en met vriendelijke groet,
Ed Smit en partner Lisette Blok
Antwoord:
Geachte heer Smit,
Als het onderhoud voor 50 jaar zou ingaan op het moment van overlijden, loopt het dus nog tot 2013. Het lijkt me zaak om een brief aan het kerkbestuur te sturen, een copie van het contract mee te sturen en het kerkbestuur er op te attenderen dat het haar verplichtingen niet nakomt.
Het kan overigens best zijn dat het huidige kerkbestuur daar geen weet van heeft. De overdracht van archief bij vrijwilligers wil wel eens haperen. Wees dus in uw brief niet bij voorbaat al te verontwaardigd.
Nu is het de vraag wat het onderhoud omvat. Normaal gesproken is dat het schoonhouden van de steen, het vrij houden van het oppervlak van het graf van onkruid en het incidenteel eens bijwerken/verven van de belettering op de steen. Het omvat niet het vervangen van gebroken elementen van een grafmonument, of het teniet doen van de gevolgen van vorst en slijtage. Als de belettering door invloeden van weer en wind niet meer leesbaar is, valt het niet het opnieuw uitkappen van letters onder, om maar wat te noemen.
De vraag is daarom wat er onder 'slechte staat' wordt verstaan. Als dat alleen 'vies' is, dient de kerkvoogdij de boel op te knappen. Als dat ook 'kapot' is, is dat niet voor risico van de kerkvoogdij. Een monument dat 'kapot' is, is een situatie waar iets aan gedaan moet worden, anders kan het grafrecht vervallen worden verklaard. Dat is wettelijk zo geregeld.
Wellicht is sprake van een 'gemengde situatie' (vuil en een beetje kapot). Het hangt dan af van de manier waarop u een en ander aankaart. Als u op een goede manier in het geding brengt dat de kerkvoogdij al jaren haar taak verwaarloost, is er misschien nog wel wat los te peuteren wat het 'kapot zijn' betreft.
Ik zou in ieder geval snel actie ondernemen en een brief schrijven, die ik voor de zekerheid ook aangetekend zou versturen.
Een bedrag van fl. 3.000,- was in 1959 inderdaad een fors bedrag. In de jaren vijftig kostte het bouwen van een huis zo'n fl. 30.000,- en was fl. 100,- een normaal weekloon. Dan was 3.000,- dus een half jaarsalaris en daar mag inderdaad wel wat tegenover staan (ook al is 50 jaar lang en gaat het om 7 graven).
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
