Aansprakelijkheid bij schade aan grafstenen door vandalisme
2 februari 2002
Vraag nummer: 716 (oude nummer: 740)
Op een gemeentelijke begraafplaats zijn grafstenen beschadigd. de daders zijn niet bekend. In de begraafplaatsverordening is de verantwoordelijkheid voor de stenen niet op de rechthebbenden van het graf afgewenteld, dus de gemeente laat op zijn kosten de graven herstellen. Maar in verband met de verzekering en eventuele claims van rechthebbenden is de vraag gerezen wie er eigenlijk aansprakelijk is voor deze schade.
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Als in beheersverordening van de begraafplaats niet (uitdrukkelijk) is bepaald dat de risico's voor vandalisme bij de rechthebbenden op de graven liggen, betekent dat nog niet dat de gemeente als begraafplaatseigenaar de schade door vandalisme moet herstellen of bekostigen. De eigenaar van een begraafplaats heeft geen enkele plicht om grafmonumenten goed te onderhouden of schades te herstellen. Dat is alleen anders wanneer de gemeente mede verantwoordelijk kan worden gesteld voor de schade. Dat is het geval als de gemeente duidelijk nalatig is om vandalisme te voorkomen. U moet daarbij denken aan de situatie dat bijvoorbeeld elke week op een vaste dag vandalisme wordt gepleegd. De eerste keer kan de gemeente er niets aan doen. De tweede keer ook niet, maar als er zich een patroon vormt en de gemeente doet nog steeds niets, dan ontstaat geleidelijk aan een mede-verantwoordelijkheid. Bijvoorbeeld wanneer passanten zien dat er altijd mensen door het hek glipten en de gemeente nooit op de idee kwam om het hek eens een keer op slot te doen. Dán (pas) is de gemeente aansprakelijk voor vanaf dat moment ontstane schade.
Ik heb echter zelf eens in uw beheersverordening in mijn archief gekeken en kom tot een andere conclusie dan u. In artikel 23 staat dat "de rechthebbende verplicht is de grafbedekking (
) te herstellen". Er staat niet bij in wat voor situaties, maar mijns inziens valt vandalisme daar ook onder. Persoonlijk zou ik een iets anders en uitgebreider geformuleerd artikel duidelijker vinden, maar dit is m.i. ook voldoende basis om de rechthebbenden/nabestaanden aan te schrijven en te wijzen op de verplichting om de grafbedekking te herstellen. Vandalisme is hun risico.
