Joodse graven niet ruimen
2 februari 2002
Vraag nummer: 681 (oude nummer: 635)
Tue Mar 5 12:35:24 2002
Joodse graven mogen niet geruimd worden. Weet u of er een wet of overeenkomst bestaat die dit regelt?
Dank voor uw antwoord!
Antwoord:
Tue Mar 5 14:00:16 2002
Geachte heer of mevrouw,
Je kunt niet zomaar zeggen 'Joodse graven mogen niet geruimd worden'. Want Joodse graven mogen wel geruimd worden, alleen gebeurt het niet.
Of graven geruimd worden of kunnen worden, hangt af van de eigenaar van de begraafplaats en de rechthebbende op graven. Welke voorschriften of voorwaarden Joodse begraafplaatsen precies hanteren, zijn mij niet bekend. Ik heb jaren geleden wel eens bij Joodse begraafplaatsen navraag gedaan om er iets over in mijn Handboek te kunnen schrijven, maar kreeg geen antwoord.
Algemeen bekend is evenwel, dat de traditionele Joodse begraafplaatsen graven voor onbepaalde tijd in de zin van 'eeuwigdurend' uitgeven en dat men begraafplaatsen zo lang mogelijk in stand houdt. Of en hoe dit ook in overeenkomsten met nabestaanden staat en of er überhaupt wel overeenkomsten zijn, zoals bij gemeentelijke en andere kerkelijke begraafplaatsen altijd het geval is, weet ik niet.
Er zijn natuurlijk wel wetten die hier een basis voor geven. Er is geen wet met een artikel "Joodse begraafplaatsen worden nooit geruimd". Maar er is wel artikel 28 van de Wet op de lijkbezorging, dat zegt dat graven (ook) voor onbepaalde tijd kunnen worden uitgegeven.
En er is het Burgerlijk Wetboek: als je een overeenkomst hebt, kun jij of jouw rechtsopvolgers nakoming van de overeenkomst vorderen. Als je een overeenkomst hebt dat een graf voor onbepaalde tijd blijft bestaan, mag die dus niet eenzijdig verbroken worden.
Maar dit alles geldt niet exclusief voor Joodse begraafplaatsen. Er zijn ook orthodox christelijke groeperingen die graven niet ruimen. En er zijn nog een paar 'gewone' begraafplaatsen die graven voor onbepaalde tijd uitgeven, maar je moet dan wel aan enkele voorwaarden blijven voldoen om dit zo te houden. Gebruikelijke voorwaarden zijn dat het graf op naam van een persoon of stichting zoals de Stichting Grafzorg Nederland blijft staan die zich om het graf bekommert en dat als het grafmonument in verval raakt, het weer opgeknapt wordt. Voor alle eigen graven op alle begraafplaatsen in Nederland geldt sinds 1991 de wettelijke garantie dat een graf altijd mag worden verlengd, zolang het monument in goede staat gehouden wordt. Zolang iemand zich om een graf blijft bekommeren, kan het dus bestaan en wordt het niet geruimd. En in principe kan dat 'eeuwig' duren, voor elk eigen graf in Nederland.
mr W.G.H.M. van der Putten
5 maart 2002
