Status/Rechten belanghebbende/nabestaande bij overschrijving graf
3 april 2020
Vraag nummer: 60434
De rechthebbende van een graf, uitgegeven voor onbepaalde tijd, heeft het recht “verkocht” aan een ander persoon (geen familie) en dient nu een verzoek tot overschrijving grafrecht in.
Maar een paar familieleden hebben zich al enige tijd terug laten registreren als belanghebbende van het graf én hebben schriftelijk verklaard bezwaar te hebben tegen ruiming of verkoop van het graf.
Op basis van het uitsluitend recht van de rechthebbende kan het grafrecht volgens mij gewoon overgeschreven worden. Of zie ik nog iets over het hoofd en kunnen de belanghebbenden dit nog wel op enige manier tegenhouden?
Zijn er bij een overschrijving in deze situatie nog verplichtingen richting de belanghebbenden?
Moeten zijn bijv.. op de hoogte gebracht worden van deze overschrijving?
Alvast bedankt voor het antwoord,
Met vriendelijke groet,
Een begraafplaatsbeheerder
Antwoord:
Geachte heer,
De rechthebbende op een graf heeft in principe het recht om het grafrecht over te laten schrijven op wie hij wil. In sommige beheersverordeningen zijn wel eens kaders aangegeven waarbinnen een grafrecht mag worden overgedragen, zoals bloed- en aanverwanten tot de 3e graad, maar uw gemeente kent zulke begrenzingen niet. (Terzijde: het niet hebben van zulke kaders vind ik verstandig, omdat veel mensen in allerlei samenlevingsverbanden wonen die niet meer in die traditionele kaders passen).
Een rechthebbende kan dus gewoon zelf aangeven aan wie hij of zij een grafrecht wil overdragen. Of het gaat om een graf voor bepaalde of onbepaalde tijd is niet relevant. Het speelt bij elk graf waarvan de rechten lopen. Of nog een week, een jaar of 50 jaar looptijd resteert, is niet relevant.
Of aan die overdracht een financieel aspect vast zit omdat iemand een graf verkoopt, is niet relevant. Dat is ook nooit te controleren. Ik schat in dat het zelden voorkomt, althans van een graf dat al in gebruik genomen is. Bij een nog ongebruikt graf zou het wel het geval en interessant kunnen zijn. Maar dat is iemands goed recht. Er is in het verleden ook aan de gemeente voor het graf betaald. Wanneer zou een nieuwe eigenaar er niet voor hoeven betalen?
Het is prima als familieleden zich laten registreren als belangstellende voor het overnemen van een graf voor het geval een rechthebbende overlijdt of afstand doet van een graf. Maar zij kunnen er geen rechten aan ontlenen.
Dat zij al schriftelijk bezwaar gemaakt hebben tegen ruiming heeft geen betekenis. Men kan geen bezwaar maken tegen ruiming, want dat is geen voor bezwaar en beroep vatbare beschikking. Maar het is eigenlijk ook een soort symptoombestrijding. Een graf kan alleen geruimd worden als er geen rechten meer op rusten. In het geval dat er geen rechtten meer op een graf rusten kan men de rechten krijgen, als er voor betaald wordt. Dan is ruiming niet meer aan de orde. Het opvragen van rechten op een 'vrij' graf is de correcte weg. Een begraafplaatshouder kan redelijkerwijs de heruitgifte van een bestaand graf niet weigeren.
Tegen verkoop van een graf kunnen familieleden geen bezwaar maken. Verkoop is een civielrechtelijke handeling waar geen bezwaar en beroep tegen open staat, nog los van de vraag of men het kan bewijzen. Maar als daar een bezwaar tegen bestaat, kan men met behulp van een advocaat naar de gewone civiele rechter. Ik zie dat niet als kansrijk.
Wat wel kan, denk ik, is bezwaar maken tegen de overschrijving van het recht op naam van een ander. Want in principe is dat wel een voor bezwaar en beroep vatbare beschikking. Of die overdracht heeft plaatsgevonden omdat de rechthebbende het grafcadeau deed of er een geldbedrag voor kreeg of om een andere reden, is niet relevant. Er hoeft nooit een motief te zijn voor overdracht, die getoetst zou moeten worden.
Maar ik zie deze weg ook niet als kansrijk, ook al is het theoretisch wel mogelijk.
Personen die in het verleden kenbaar hebben gemaakt zelf ooit het graf over te willen nemen, zouden in kennis gesteld kunnen worden van de overdracht van het grafrecht. Ik zou het hen wel berichten, als ik uw gemeente was. U kunt een afschrift van de beschikking inzake de overschrijving ter kennisneming aan hen toesturen.
Maar of zij bezwaar kunnen maken, weet ik niet. Daar zou ik dus ook geen uitspraak over doen, als ik u was. Er is wel sprake van een beschikking, maar bezwaar maken kan alleen als zij een belang aan kunnen tonen. U noemt die belangstellenden in uw vraag wel 'belanghebbenden', maar het is de vraag of die personen in juridische zin ook wel belanghebbend zijn. Dat weet ik niet. Zij moeten kunnen aantonen in hun belang geschaad te zijn en dat lijkt mij erg moeilijk. Want wat is hun nadeel of schade als in plaats van Jan voortaan Piet rechthebbende van het graf is?
Als deze vraag nog een staartje krijgt en een of meer mensen bezwaar aantekenen, krijg ik graag t.z.t. een afschrift van het advies van de commissie bezwaarschriften. Ik ben heel benieuwd hoe men tegen zo'n zaak aan kijkt.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.
