Overschrijving grafrecht / erfrecht
17 oktober 2007
Vraag nummer: 4998 (oude nummer: 9799)
man, getrouwd in gemeenschap van goederen en 1 kind, is in bezit van grafrechten voor onbepaalde tijd en waarvoor niets meer hoeft te worden betaald aan gemeente.
Man overlijdt en jaren later vraagt de zus om de grafrechten (waarmee sedert overlijden formeel niets is gebeurd) op haar naam te zetten. Kan de gemeente de weduwe en kind passeren?
Antwoord:
Geachte heer,
De overschrijving van grafrechten heeft niets van doen met erfrecht. Hoe en aan wie de rechten overgeschreven kunnen worden, wordt bepaald door de regels van de betreffende begraafplaats. Bij gemeentelijke begraafplaatsen staan die regels in de beheersverordening en bij kerkelijke of andere bijzondere begraafplaatsen in het beheersreglement van de begraafplaats.
Het erfrecht kan soms het recht geven om overschrijving te vragen, maar het grafrecht valt niet automatisch aan de erfgenamen toe. De houder van de begraafplaats moet het grafrecht toekennen volgens de regels. Bovendien kan er slechts 1 persoon rechthebbende zijn. Dus nooit meerdere mensen samen en nooit 'de erfgenamen'.
Overigens hanteert (bijna) elke begraafplaats de regel dat als de rechthebbende overleden is, het grafrecht binnen een bepaalde termijn -meestal een jaar - overgeschreven moet worden. De weduwe en het kind zijn waarschijnlijk in verzuim gebleven om het graf tijdig over te laten schrijven. Dit kan tot gevolg hebben dat de grafrechten door de eigenaar/houder van de begraafplaats vervallen worden verklaard. Blijkbaar is dat hier nog niet gebeurd.
Er moet ook een aanvraag zijn, om te voorkomen dat mensen ongevraagd en ongewild met allerhande lasten worden opgezadeld. Want een graf geeft niet alleen rechten, maar ook plichten. Om het te onderhouden, en vaak ook om nog kosten te betalen.
U vraagt of de gemeente de weduwe en het kind kan passeren.
Een standaard-regel inzake overschrijving luidt "Na het overlijden van de rechthebbende kan het eigen graf worden overgeschreven op naam van de echtgenoot of levenspartner dan wel een bloed- of aanverwant tot en met de derde graad, mits de aanvraag hiertoe schriftelijk wordt gedaan binnen een jaar na het overlijden van de rechthebbende."
Dat betekent dat er eerst een aanvraag moet zijn voordat het recht overgeschreven kan worden. Als de weduwe of het kind geen aanvraag hebben gedaan, kunnen ze geen recht krijgen.
De praktijkregel bij overschrijving is dat wie het eerst komt, het eerst maalt. Je kunt als begraafplaatshouder niet wachten (hoe lang) of er nog een of meer derden zouden zijn (echtgenoot, kinderen, broers/zussen) die wellicht ook het grafrecht zouden wensen, en dan een keus maken. De eerste aanvraag van een echtgenoot of levenspartner dan wel een bloed- of aanverwant tot en met de derde graad, behoort gehonoreerd te worden.
Als het bijvoorbeeld om het graf van de ouders van de man en diens zus gaat, is het mijns inziens ook logisch en legitiem dat de zus de rechten vraagt. En die van de gemeente ook krijgt.
De weduwe en het kind kunnen hier bezwaar tegen maken, maar dan moeten ze wel een heel goede reden en argumentatie hebben. Bijvoorbeeld dat de man in het betreffende graf begraven is en dat de vrouw er later in bijgezet wil worden. Maar als dat zo zou zijn, waarom heeft de weduwe dan niet eerder het graf op haar naam laten stellen?
Ik meen dat de gemeente de aanvraag van de zus niet kan weigeren en ik kan weinig situaties bedenken waarin de weduwe met grote kans op succes hier bezwaar tegen kan maken.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
---
Nog een goede raad: wordt geen klant van KPN. KPN is een bedrijf dat niet reageert op klachten en volstrekt lak heeft aan de klant. Dat is althans mijn ervaring tot op de dag van vandaag. (Zie vraag 9718).