Geschil over overschrijven grafrechten (gemeente trok overschrijving in)
8 mei 2003
Vraag nummer: 2230 (oude nummer: 2650)
Thu, 8 May 2003 16:05
Cliënte heeft een geschil met haar nicht over grafrechten van twee verschillende graven.
De rechthebbenden van beide graven zijn overleden. De gemeente heeft de grafrechten in eerste instantie toegewezen aan de nicht van cliënte. Dit blijkt echter ten onrechte te zijn gebeurd, omdat er geen consensus was tussen alle belanghebbenden.
Onlangs heeft de gemeente aan alle betrokkenen een brief gestuurd betreffende de overname van deze grafrechten. Daaruit blijkt, dat de gemeente ze pas zal toewijzen, nadat er aantoonbare overeenstemming tussen alle betrokkenen is.
Om tot een oplossing te komen heb ik, namens cliënte, een voorstel aan de wederpartij gedaan om allebei één grafrecht te krijgen. Daarop heb ik echter, tot twee keer toe, een afwijzende reactie gekregen.
Verder speelt nog mee dat de vader van cliënte een jaar geleden is overleden. Cliënte wil zijn urn graag bijzetten in één van de graven. Zolang er echter geen overeenstemming bereikt wordt, is dit onmogelijk. Daardoor moet cliënte ieder jaar kosten maken om de urm in het columbarium te laten staan.
Tenslotte heeft de nicht nu een procedure tegen de gemeente opgestart, om alsnog alle grafrechten te krijgen. Voor zover ik weet, is ze in eerste instantie in het ongelijk gesteld. Ze is nu echter in beroep gegaan en daar is nog geen beslissing genomen.
Wat is wijsheid in deze zaak? Kunt u me daarbij helpen?
X (rechtsbijstandverzekering)
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Ik vermoed dat ik deze zaak ken en dat zij speelt in een grote gemeente in het zuiden des lands.
Het was zo dat een mevrouw - in deze zaak waarschijnlijk de nicht en wederpartij van uw cliënte - in eerste instantie de grafrechten kreeg, maar dat de gemeente dit besluit later introk. Inderdaad omdat er anderen waren, die meenden ook rechten te hebben. Welnu, ik heb destijds een bepaalde aanpak geadviseerd, maar die is niet geheel opgevolgd. En dan krijg je de situatie - ik zeg het even wat onparlementair - van de lamme en de blinde (de gemeente en de raadsman van mevrouw), die beiden de juridische situatie niet juist inschatten en in discussie raken over niet-relevante details.
Het is met grafrechten en het overschrijven ervan heel simpel: wie het eerst komt, het eerst maalt. Dat er later een ander komt die meent óók rechten te hebben, is dan jammer, maar die is te laat. Die tweede persoon moet dan maar een civiele procedure beginnen tegen de eerste persoon. Als iemand een sterke reden heeft, bijvoorbeeld omdat er een testament van de vorige rechthebbende is waarin het grafrecht aan de tweede persoon wordt toegekend, is er een valide reden om de rechten aan de tweede persoon toe te wijzen. Maar zonder zo'n sterke reden niet.
De intrekking van de overschrijving door de gemeente is onrechtmatig, want er is geen rechtsgrond voor. Noch in de wet, noch in de beheersverordening, noch in jurisprudentie. De beheersverordening kent geen voorschrift inzake concensus tussen nabestaanden. Dat is ook ondoenlijk. Want stel dat deze 2 personen het onderling eens worden, en de gemeente volgt hun voorstel, want moet er dan gebeuren als zich over 6 maanden een andere nicht meldt? In de opinie van de gemeente wordt dan alles weer ingetrokken en moeten die 3 mensen weer overeenstemming bereiken. En stel dat die 3 dat bereiken, de gemeente volgt dat en er meldt zich een jaar later weer een 4e persoon? Zo kunnen we nog wel een tijdje doorgaan.
Ten eerste is er in de verordening geen enkele basis voor de opstelling van de gemeente. Maar ten tweede is het feitelijk ook niet houdbaar, want er kan zich tot Sint Juttemis telkens een nieuwe belangstellende melden, waarna het 'verdelen' weer opnieuw zou moeten beginnen.
Een verstandige gemeente houdt zich buiten de familieperikelen en wijst de rechten gewoon toe aan de eerste de beste die zich meldt. Dat is in Nederland ook de gangbare praktijk.
Ik meen dat de nicht juridisch in het gelijk staat; alleen heeft haar raadsman het tot nu toe tamelijk klungelig aangepakt en heeft de gemeente er klungelig op gereageerd. De gemeente had de rechten niet mogen intrekken. Ze hanteerde er ook een formele reden voor (onbevoegd handelen van een ambtenaar, daar kwam het op neer), maar dat is mijns inziens onjuist.
Kortom, ik vrees dat uw cliënte met mijn opinie in deze zaak niets opschiet, want ik meen dat de andere partij de sterkste papieren heeft.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
9 mei 2003
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartmarkt.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
