Vragen over graftype 'eigen graf'
18 oktober 2016
Vraag nummer: 47814
Mijn oma, overleden 21 jan 1946 en mijn opa, overleden 13 sept 1960, zijn begraven in een eigen graf. De gemeente heeft zich in die tijd nimmer gemeld dat de graf rechten verlengd moesten worden of er betaald moest worden voor onderhoud. Op 2 aug 2003 is mijn oom ook begraven in het graf van zijn ouders.
Nu krijg ik een brief dat in jan. 2018 het graf komt te vervallen tenzij ik wil verlengen voor 10 of 20 jaar.
Mijn vragen zijn.
1. Is een eigen graf eeuwig durend. De gemeente heeft tussen 1946 en 2003 nooit iets van zich laten horen en nu plots wel.
2. Moet er voor een eigen graf betaald worden voor verlenging terwijl dit kennelijk nooit eerder aan de orde was.
3. De gemeente beweerd dat een eigen graf niet bestaat voor de wet. Is dat inderdaad zo.
4. Binnen de familie ( 15 neven en nichten) is er de nodige onenigheid. Moet ik als rechthebbende deze neven en nichten informeren over een op handen zijnde ruiming.
Ik voorzie dat als er één of meerdere familieleden willen verlengen dat andere leden dat perse niet willen omdat deze niet bereid zijn te participeren in de kosten van verlenging.
Ik overweeg daarom geen ruchtbaarheid te geven van deze brief en tot ruiming te laten overgang tenzij er wettelijk niet mag worden geruimd op grond van het eigen graf recht.
Bij voorbaat dank voor uw reactie.
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Ik loop uw vragen een voor een langs.
1.
Een eigen graf is zeker niet per definitie eeuwigdurend. Er zijn trouwens in Nederland nagenoeg geen eeuwigdurende graven en ook nooit geweest. Men kende en kent alleen 'graven voor onbepaalde tijd'. Dat houdt in dat de grafrechten in bepaalde omstandigheden kunnen eindigen. Bijvoorbeeld als de begraafplaats ophoudt te bestaan of als er geen rechthebbende van het graf mee bekend is, terwijl dat wel een voorwaarde bij de uitgifte van het graf was. Of wanneer geen kosten meer betaald worden. Of wanneer het graf niet herbevestigd werd; het was vaak historisch een eis om de akte van het graf voor onbepaalde tijd om de tien jaar bij de administratie van de begraafplaats te tonen. Gebeurde dat niet, dan konden de grafrechten vervallen.
Dat de gemeente tussen 1946 en 2003 nooit iets van zich heeft laten horen, weet u natuurlijk niet zeker. Misschien is niets bewaard, maar dat is wat anders. Het kan ook zijn dat de gemeente oude correspondentie en oude rekeningen en betalingen niet bewaard heeft. Volgens de Archiefwet moet de gemeente veel van dat soort stukken 10 jaar bewaren en u hebt het nu over een periode van 70 jaar. Je kunt m.i. niet zeggen dat er niets was, alleen dat er nu niets meer van bewaard is als er wel wat was.
Ik weet niet om welke gemeente het gaat, maar de kans is heel groot dat er in 1960 een verlenging van het graf betaald en geregeld is. 90% van de gemeenten gaf destijds graven voor 20 jaar uit. Nu trouwens nog steeds. Als iemand begraven wordt, moet hij volgens de wet minstens 10 jaar begraven blijven. Als in 1946 grafrechten uitgegeven zijn, was de kans groot dat ze golden tot 1966. Dan zou men in 1960 uw opa niet hebben kunnen begraven zonder de gebruiksrechten te verlengen.
Maar stel dat de gemeente inderdaad niet van zich heeft laten horen en geen verlengingen heeft aangeboden, dan betekent dat alleen dat de grafrechten zijn verlopen. Tot 1991 was het zo dat de rechthebbende van een graf zelf op moest letten of hij de gebruiksrechten van een graf wilde verlengen of niet. Er was geen verplichting voor de begraafplaatshouder om verlenging aan te bieden. De familie moest zelf opletten of ze wilde verlengen.
Als in 2003 voor het laatst in het graf begraven is, lijkt het logisch dat de gebruiksrechten minimaal tot 2013 verlengd zijn.
2.
Er moest altijd al voor de verlenging van een eigen graf betaald worden. Vermoedelijk is dat in het verleden ook gebeurd. Maar stel dat de gemeente heeft nagelaten om een formele verlenging te regelen of om er een rekening voor te sturen, dan kan men daar nu geen rechten aan ontlenen. Als iemand jou iets cadeau doet (de kosten van verlenging), betekent dat niet dat je daarna een permanent recht op cadeau's hebt. Dat geldt voor alles in het leven en ook voor grafrechten.
3.
Deze zin is op meer manieren op te vatten. Sinds 2010 heet het type graf dat voorheen bijna overal 'eigen graf' werd genoemd in de wet opeens een 'particulier graf'. Maar ja, dat betekent weinig. Want de naam kan dan wel veranderen, maar inhoudelijk veranderde er helemaal niets. Wat tegenwoordig in de wet een 'particulier graf' heet, is 100% gelijk aan wat vroeger in grafaktes en verordeningen en reglementen 'eigen graf' heette. De wet gebruikte niet de term 'eigen graf' maar de term 'een uitsluitend recht op een graf', maar dat is een particulier graf ook.
Als de gemeente beweert dat een eigen graf niet bestaat voor de wet, dan weet ze niets van de geschiedenis van deze wetgeving. De meeste nog steeds bestaande graven in Nederland zijn als eigen graven uitgegeven.
Tot 1991 luidde artikel 12 Wet op de lijkbezorging:
lid 2. Eigenaar van een graf is hij, die het uitsluitend recht tot begraven in een bepaalde grafruimte voor onbepaalde tijd heeft.
lid 3. Degene, die een tijdelijk uitsluitend recht op een grafruimte bezet, is gedurende de tijd, waarvoor dat recht afgegeven is, met een eigenaar gelijk.
In beide situaties werden de betreffende graven gewoonlijk met 'eigen graf' aangeduid. De meeste van deze voor 1991 uitgegeven graven zijn er gewoon nog.
4. Ik zou de kwestie anders aanpakken. Ik zou de familie laten weten dat de grafrechten verlopen en dat als deze niet verlengd worden, het graf geruimd zal gaan worden. Dan kan iedereen die graag wil dat het graf blijft bestaan, aangegeven of hij bereid is dat alleen te doen als bijvoorbeeld minimaal 3, of 5 of 10 neven en nichten meebetalen. Misschien is er wel iemand die alles wil betalen. Ik denk dat je niemand moet verplichten om financieel bij te dragen als die dat niet wil of kan. Het klinkt ook wel erg zuinigjes om niet te willen betalen als een ander ook niet betaalt.
Ik ben bang dat als u de kwestie stil houdt, men u later verwijten kan maken. Waar mensen vaak een hekel aan hebben, is wanneer anderen voor hen gaan denken en voor hen gaan beslissen. Mensen doen dat graag zelf. In ieder geval is de kans groot dat ze dat zeggen als ze de kans niet hebben gehad.
Ik zou daarom zeggen: laat het iedereen weten en dan hoort u wel wie financieel wil bijdragen aan een verlenging en wie niet. Maar dan kan niemand u verwijten iets onder de pet gehouden te hebben.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl