Graven in eigendom verkopen
15 augustus 2019
Vraag nummer: 58395
Volgens de gemeente Purmerend, kan ik deze graven niet verkopen, klopt dat?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
U kunt de graven wel verkopen, maar u kunt ze waarschijnlijk niet leveren.
In mijn studietijd was een van de eerste vragen die studenten in hun eerste studiejaar tijdens een werkgroep Burgerlijk recht van een docent kregen, de vraag "Kan ik jou de Eiffeltoren verkopen?" "Nee" was het antwoord van de studenten, "want u bent geen eigenaar van de Eiffeltoren". "Dat is een fout antwoord" zei de docent. Want om iets te kunnen verkopen hoef je geen eigenaar te zijn. Soms is niet duidelijk of onzeker wie de eigenaar van iets is. Het probleem zit hem in de levering, niet de (ver)koop. Een niet-eigenaar kan bepaalde goederen niet leveren.
Herkent u dit niet? Denkt u dan maar eens aan de aankoop van uw huis. U hebt eerst met de verkoper een overeenkomst gesloten, wat een rechtsgeldige verkoop en koop was. Maar de levering gebeurt via de notaris door de transportakte en de overschrijving in het kadaster. De notaris controleert dan eerst of de verkoper wel eigenaar is en kan leveren.
Dat geldt ook voor graven. Als u iemand een graf verkoopt, kunt u het gebruiksrecht niet leveren. Want de gemeente moet dan meewerken aan het overschrijven van de grafrechten op naam van de koper. Als de gemeente dat niet doet, is de verkoop/koop zinloos.
Overigens is men nooit eigenaar van het graf. Want dat is en blijft altijd de eigenaar van de ondergrond. Men is alleen 'eigenaar' van het gebruiksrecht van een graf, dat men 'grafrecht' noemt.
Men kan een graf(recht) vaak wel overdragen aan familieleden. Aan wie een graf over te dragen is, is gewoonlijk geregeld in de beheersverordening van een gemeentelijke begraafplaats. De meeste gemeente stellen kaders. Er zijn ook wel gemeenten die het niet uitmaakt en waar men graven aan iedereen kan overdragen en dus ook verkopen. Maar dat komt niet zo veel voor.
Echter, ik heb voor u eens in de relevante 'Beheersverordening begraafplaatsen gemeente Purmerend 2012' gekeken. In die verordening staat geen beperking dat men graven alleen mag overdragen aan familieleden. Er staat helemaal geen beperking. Dus als u een koper vindt die bereid is om u een bepaalde vergoeding te betalen, kunt u bij de gemeente om overschrijving van het grafrecht op naam van die persoon vragen. Gelet op het bepaalde in artikel 19 van de verordening kan de gemeente de overschrijving niet weigeren.
Overigens zijn er niet zo veel mensen bereid om een 'gebruikt' graf te kopen. Men moet dan nog een oude steen laten verwijderen en het graf leeg laten halen, wat lang niet altijd mogelijk is bij een begraafplaats. Als je geen plaats kunt maken voor nieuw gebruik, is de aankoop van een dergelijk graf zinloos.
Echter, ook op dit punt heb ik goed nieuws voor u. Volgens artikel 28 lid 7 van de Beheersverordening begraafplaatsen kan de rechthebbende op een particulier graf bij de beheerder een aanvraag indienen om de menselijke resten te doen verzamelen om deze opnieuw (dieper) in dezelfde grafruimte te doen plaatsen. Dan kan een (zowel een nieuwe als de oude) rechthebbende in Purmerend een graf dus wel leeg maken voor nieuwe kisten.
Zie eerdere vragen zoals de vraag 'Verkoop graf(recht) terug aan gemeente' de vele verwijzingen in mijn antwoord op die vraag.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP (voor gemeenten)
Themamiddag Financiën van de begraafplaats
De financiële kant van de lijkbezorging roept voor de houders van begraafplaatsen vaak vragen op. Van den Bosch & Partners organiseert daarom samen met mr. Willem van der Putten op 31 oktober 2019 een speciale themamiddag rondom de financiën van de gemeentelijke begraafplaats. De organisatie is in handen van de Academie Lokale Belastingen.
Vanuit de fiscale kant zal mr. Edwin Borghols, vennoot bij Van den Bosch & Partners, de belangrijke fiscale aspecten van de begraafplaats behandelen. Willem van der Putten zal vanuit zijn grote ervaring andere financiële aspecten voor zijn rekening nemen. Daarbij komen aan de orde vragen als:
• Hoe hoog mogen de lijkbezorgingsrechten worden vastgesteld?
• Moet er onderscheid worden gemaakt tussen grafrechten en onderhoudsrechten?
• Kunnen er verschillende soorten onderhoudsrechten worden vastgesteld?
• Kan er verschil in onderhoudsrechten worden gemaakt tussen algemene en particuliere graven?
• Kunnen er nieuwe rechten worden opgelegd aan bestaande graven met oude contracten?
• Maakt het verschil of graven liggen op een begraafplaats die oorspronkelijk een kerkelijke begraafplaats was?
• Kan er onderscheid worden gemaakt tussen verschillende typen grafmonumenten of graven op verschillende grafvakken?
• Voor welke diensten kunnen er rechten worden geheven? Kan men bijvoorbeeld rechten heffen voor een opgraving, als de uitvoering bij een extern bedrijf ligt, dat een eigen rekening indient?
• Kunnen er afkoopsommen voor het recht op een graf of voor 20 jaar onderhoud geheel in de exploitatie worden opgenomen?
• Kunnen er verschillende rechten worden geheven voor graven met twee of meer overblijfselen?
• Hoe kan grafonderhoud op de langere termijn het beste worden bekostigd?
• Kunnen de kosten van graven die eeuwigdurend zijn afgekocht nog worden meegenomen in de exploitatie?
Het definitieve programma volgt eind augustus op https://www.lokbel.nl/cursus/themamiddag-financien-van-de-begraafplaats.
Reserveer 31 oktober 2019 alvast in uw agenda of meld u nu al aan!
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
