Grafrecht en onderhoudsrecht (voor het onderhoud de begraafplaats; al dan niet terecht, gelet op de Gemeentewet) 1
5 juni 2018
Vraag nummer: 55202
Geachter heer,
Waarom zouden men extra jaarlijkse 'onderhoudsrechten' betalen voor het onderhoud van de begraafplaats als het 'grafrecht' ('huur recht') werd volledig afgekocht voor bepaalde tijd?
In de Gemeentewet is bepaald dat rechten in rekening mogen worden gebracht voor het beheren en onderhouden van de begraafplaats, alsmede voor het verlenen van diensten. Maar, tegenover een recht moet een concrete tegenprestatie van de overheid staan, waarvan de 'rechten' zich onderscheiden van belastingen, waarbij een concrete op het individu gerechte prestatie ontbreekt. Dus,'rechten' zijn in het feit betalingen voor geleverde diensten (die gespecificieerd moeten zijn).
Inderdaad, volgens art. 229, eerste lid a en b, van de Gemeentewet mogen gemeenten rechten heffen. Maar volgens art. 229B, eerste lid, de grootte van het 'recht' moet alleen maar de kosten dekken die de gemeente heeft gemaakt (of van plan is te maken) voor de levering van (gespecificeerde) diensten (indien diensten niet gespecificeerd zijn, kan de overheid niet bewijzen dat ze inderdaad geleverd worden).
Dus, aangezien ik een 'grafrecht' heb betaald voor het huur van eigen graf op de begraafplaats voor 20 jaar, heb ik volgens art.22B, eerste lid, al betaald voor alle diensten (kostendekkende-tarieven beginsel) verleend, of gepland te worden geleverd, door de gemeente in verband met de begraafplaats. Dit betekent dat ik al betaald heb voor het beheer en onderhoud van de begraafplaats gedurende 20 jaar (met kostendekkende tarieven die de hoogte van 'grafrecht' - het bedrag voor de huur eigen graf - moet bepalen).
Waarom moet men extra betalen een jaarlijkse 'onderhoudsrecht' voor de zelfde dienst 'onderhoud van de begraafplaats' waarvoor men al dit heeft betaald bij de aankoop van 'grafrechten'? Waar is een bewijs dat het 'onderhoudsrecht' voor onderhoud van de begraafplaats, inderdaad, van de 'grafrecht' uitgesloten was, en voor welke 'diensten' heeft men dan 'grafrecht' betaald ? Als diensten vallen onder de 'grafrecht' en 'onderhoudsrecht' niet gespecificierd zijn door de gemeente, hoe kan men weten dat i) ze niet tweemaal betalen voor dezelfde dienst 'onderhoud begraafplaats' en ii) die 'diensten' feitelijk door de gemeente afgeleverd werden ?
Bovendien bepaalt de gemeentelijkse verordening dat 'onderhoudsrecht' voor het onderhoud van de begraafplaats alleen voor 'eigen graven' betaald moet worden, maar niet voor 'algemene graven'. Terwijl voor beide soorten graven 'grafrecht' (huur recht) moet betaald worden. Dan, volgens 'kostendekkende- tarieven beginsel' (art. 229B eerste lid), kan men zien dat het onderhoud van de begraafplaats werd inderdaad opgenomen in 'grafrechten' voor beide soorten van graven (maar misschien op verschillende tarieven, schending van het gelijkheidsbeginsel).
Met vriendelijk groet,
Serge
Antwoord:
Geachte heer,
U gaat er van uit dat de grafrechten ook al het onderhoud van het graf omvat. In sommige gevallen kan dat wel zo zijn en in andere gevallen niet. Dat hangt er namelijk van af hoe de grafrechten voor de betreffende begraafplaats in de akte van uitgifte en in de beheers- en heffingsverordening zijn gedefinieerd.
Onderhoud moet soms betaald worden voor onderhoud van het graf, soms voor het onderhoud van het grafmonument en soms als bijdrage in het onderhoud van de begraafplaats. Dat is allemaal naast elkaar mogelijk.
Kortom, dit kan per gemeentelijke begraafplaats verschillen.
Wie twijfelt of een aanslag onderhoud wel terecht is, kan bezwaar aantekenen en - na een afwijzing van het bezwaar - beroep instellen bij de rechtbank.
In principe geldt hetzelfde ook voor de tarieven van niet-gemeentelijke begraafplaatsen. Ik zie bij kerkelijke begraafplaatsen ook wel eens dat men kosten voor onderhoud dubbel in rekening brengt, omdat ze volgens een reglement al onderdeel uitmaken van het grafrecht. Daar is het echter moeilijker om bezwaar te maken. Soms is dat mogelijk via de Ombudsman uitvaartwezen. Altijd kan het via de rechter, maar dan zijn de kosten niet in verhouding met de 'schade'.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Naschrift:
Zie vervolg vraag nummer 55262, vraag nummer 55400, vraag nummer 55458 en vraag nummer 55509.
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.