Geen dubbel graf mogelijk in Gorinchem
5 januari 2003
Vraag nummer: 1911 (oude nummer: 2286)
Sun, 5 Jan 2003 13:25
Geachte heer van der Putten,
In september 2002 overleed mijn moeder. Zij wilde op de RK begraafplaats in Gorinchem worden begraven. Afspraak tussen mijn ouders was dat de langstlevende later in hetzelfde graf bijgezet zou worden. Volgens de gemeente kan er echter niet meer dubbel begraven worden op deze begraafplaats ivm een te hoge grondwaterstand. Dit kon volgens de gemeente sinds 1994 al niet meer. Alternatief voor mijn vader was een naastgelegen graf inkopen voor het volle tarief, direct te betalen. Nu blijkt dat er in 1996 nog wel dubbel begraven is op hetzelfde kerkhof. Daarnaast blijkt deze begraafplaats te zijn voorzien van een drainagesysteem. Dit was kennelijk niet bekend bij de beheerder (gemeente) en is dus niet onderhouden. Bovendien blijkt dat in de huidige verordening, van kracht sinds 2000, niets wordt gezegd over deze beperking. Sterker nog, in deze verordening staat dat per graf drie mensen begraven mogen worden. Hoe nu verder? Mijn vader wil nog steeds graag worden bijgezet in het graf van mijn moeder. Hij zou zelfs zo ver willen gaan dat zij opnieuw begraven moet worden om dit mogelijk te maken. Volgens mij ligt de fout bij de gemeente en zou deze hier voor moeten zorgen. Ik heb (schriftelijk) aangegeven dat ik de financiële afhandeling door de gemeente onbehoorlijk vind. Ik heb (mondeling) in een raadscie. aangegeven wat ik van de situatie vind en zou antwoord krijgen. De gemeente laat echter niets meer van zich horen. Zij beperkt zich in haar reactie tot het sturen van twee rekeningen voor het graf van mijn moeder en het gereserveerde graf voor mijn vader. Kunt u mij adviseren wat ik nu het beste kan doen?
Bij voorbaat dank.
G.R.M. Willemsen
Antwoord:
Geachte heer,
Dit had nooit mogen gebeuren. En met 'dit' bedoel ik niet de uitgifte van 2 graven van 1-diep naast elkaar, in plaats van zoals uw ouders wilden/willen een graf 2-diep boven elkaar, maar de onduidelijkheid over wat 'een dubbel graf' inhoudt. Waarschijnlijk is er zoiets gebeurd als dat uw vader bij het bespreken van de uitvaart van uw moeder heeft gezegd dat hij een dubbel graf wilde. En dat de uitvaartleider heeft gezegd dat dit kon. Maar uw vader verstaat onder een dubbel graf een 2-diep graf en de gemeente (en de uitvaartleider) een graf bestaande uit 2 grafplaatsen naast elkaar.
Oh oh oh, ik heb zo'n hekel aan de veel voorkomende term 'dubbel graf', net als aan de term 'huurgraf', want op de ene begraafplaats betekent het heel iets anders dan op de andere. En dan krijg je dit soort misverstanden.
De term dubbel graf is in grote delen van het land synoniem voor 2 plaatsen náást elkaar. Ik heb op Oudjaarsdag nog op het punt gestaan een kort geding te beginnen, omdat daags voor Kerst iemand begraven was in - wat men noemde - een dubbel graf, maar de betreffende gemeente weigerde om het naastgelegen graf uit te geven. En deze mensen wilden per se een - wat zij verstaan onder een - dubbel graf: twee eenpersoons graven naast elkaar. Maar de gemeente ging al (te) snel overstag.
Ook adviseer ik altijd om tijdig vóór een begrafenis op een kerkhof te gaan kijken. Dan had men waarschijnlijk aan de ligging van de grafmonumenten op jonge graven, ver uit elkaar, ook kunnen zien dat eigen graven 2 plaatsen naast elkaar zijn. Trouwens ook heel verstandig om te zien of men alleen staande of alleen liggende stenen mag plaatsen, zodat daar later geen misverstanden over bestaan.
Ook bij de begrafenis van uw moeder had een lampje kunnen gaan branden, want waarschijnlijk is zij ondiep begraven. Althans niet zo diep dat er nog ruimte voor een kist erboven is.
Maar dit alles helpt u op dit moment niet meer. Maar ik hoop wel andere lezers.
Ik kan niet zien of het weigering om een voldoende diep graf voor 2 personen uit te geven juridisch correct is. Ik heb namelijk geen beheersverordening van de gemeente Gorinchem. Ik heb deze wel eens opgevraagd, maar men weigerde die te sturen. Ik kreeg een ietwat bot telefoontje dat de verordening ter inzage ligt. Daar had ik geen genoegen mee hoeven nemen gelet op de Wet openbaarheid van bestuur, maar ik heb het er maar bij gelaten. U schrijft dat in de verordening zou staan dat er per graf 3 personen begraven kunnen worden. Maar aan zo'n losse opmerking heb ik te weinig houvast. Het kan gaan om het beschrijven van de status quo, om andere delen van de begraafplaats of om een maximum aan te geven waarbinnen men nog kan schuiven. Pas als ik de complete verordening en eventuele uitvoeringsregels zelf zie, kan ik een oordeel geven.
U zegt dat de regeling om slechts 1 diep te begraven in 1994 inging, maar dat er nog in 1996 dubbel is begraven. Dat hoeft niet met elkaar in strijd te zijn. Als het ging om een bestaand graf, waar de onderste kist diep begraven is, kon er rustig boven een tweede kist bij begraven worden. De situatie van de eerste/onderste kist was dan wel niet optimaal, maar dat maakte voor de bijzetting geen verschil.
Op zich kan de houder van een begraafplaats besluiten om geen graven 2-diep meer uit te geven. Als het grondwater te hoog staat, is dat zelfs een verstandig besluit. Ik ga er toch maar even van uit dat de verordening van 2000 de situatie sinds 1994 dekt.
Als men dubbele graven naast elkaar uitgeeft, is het logisch dat er al direct voor het 2e graf betaald wordt. Dat is heel normaal. De begraafplaats is die plek kwijt.
U zegt dat de fout bij de gemeente ligt. Dat denk ik niet. Ik denk dat de fout in eerste instantie bij de uitvaartleider ligt, omdat dat de persoon is die bij een begrafenis duidelijk moet maken wat u precies krijgt als u een eigen graf neemt. Hij/zij is de intermediair en de vakdeskundige. Waarschijnlijk is kort de term eigen graf of dubbel graf gevallen en is niet inhoudelijk besproken wat het inhield, omdat beide partijen van elkaar dachten dat ze wisten waar ze het over hadden. Niet, dus. Het is een ander verhaal als u zelf vóór de begrafenis met de gemeente contact hebt gehad en niet goed bent voorgelicht. Het misverstand met de uitvaartleider had bij uw vader een voedingsbodem, omdat hij niet wist dat er meerdere situaties onder de term 'dubbel graf' vallen. U bent blijkbaar niet zelf ter plaatse gaan kijken naar het vak waar het graf zou komen. En dan loopt u een risico.
Ik zie hier niet direct een schuld van de gemeente in.
U zegt dat uw vader opgraving en herbegraving overweegt. Dan bent u nu ook aan de late kant. Als u kijkt naar vragen in de sub-rubriek 'Opgraven en herbegraven', dan ziet u dat het gangbare beleid in Nederland is, dat een opgraving kan plaatsvinden binnen 2 maanden na de begrafenis. Er zijn inmiddels ruim 3 maanden heen. Als uw vader dit wil, zal hij met grote spoed een verlof tot opgraving moeten (laten) aanvragen bij de gemeente. Daarbij moet het motief worden aangegeven. Maar ook dat u al enige tijd bezig bent met een (andere) oplossing (die nu niet mogelijk blijkt), om het tijdsverloop langer dan 2 maanden te verklaren. Ik meen persoonlijk dat de 2-maanden termijn geen harde termijn is, maar er is nu wel haast bij geboden, want sommige gemeenten hanteren hem wel hard.
Als op- en herbegraven nu niet zou kunnen, kan het wel over 10 jaar.
Ik zie geen heil in de weg om de gemeente te bewegen om het graf van uw moeder 2-diep te laten worden. Als de gemeente dat zou doen, zou er trouwens toch ook nog een probleem zijn. Want uw moeder is nu te hoog begraven. Er zou geen ruimte voor uw vader zijn. Uw moeder zou dan wel dieper herbegraven kunnen worden, maar daar is dan ook weer dat verlof van de burgemeester voor nodig. En de 2 maanden zijn voorbij. Kortom, het zit vast, mede omdat u de oplossing in de verkeerde hoek zocht.
Mijn advies is snel een opgraving te vragen; mocht dat nu geweigerd worden, dan kan het over 10 jaar. Dan kan men niet weigeren. Als uw vader binnen 10 jaar zou overlijden, moet u hem elders 2-diep begraven en beloven later uw moeder bij te zetten.
mr W.G.H.M. van der Putten
5 januari 2003
