Familieruzie over bijzetting in graf zonder overleg
20 juli 2002
Vraag nummer: 827 (oude nummer: 1151)
Is het juridisch toegestaan dat een familielid zonder kennisname (en dus toestemming) van alle directe familieleden in een familiegraf wordt bijgezet?
Mijn moeder heeft een reeds langlopende ruzie met 2 van haar 3 zussen. 1 daarvan is onlangs overleden en zonder enige vorm van overleg in het familiegraf bijgezet door zus nr. 2. De 3e zus, met wie mijn moeder nog wèl goed contact heeft, is ook niet in kennis gesteld.
Het komt er dus op neer dat van de 3 overgebleven zussen er èèn op eigen houtje beslissingen neemt over het familiegraf. Vandaar mijn bovengenoemde vraag.
Bij voorbaat dank voor Uw tijd en moeite,
Arthur de Breu.
Antwoord:
Geachte heer De Breu,
De rechthebbende op een graf - dat is de persoon op wiens naam het graf staat - is degene die beslist wie in dat graf nog bijbegraven wordt.
De rechthebbende hoeft met niemand te overleggen, ook al ligt dat in goede familieverhoudingen natuurlijk wel voor de hand. De rechthebbende kan zelfstandig beslissen.
Begraafplaatsen willen in de regel dat een graf op naam staat van slechts 1 persoon. Dit juist om bij ruzie tussen nabestaanden, waarbij de een zegt dat zus X wel en de ander dat zus X niet mag worden bijgezet, niet te hoeven kiezen terwijl iedere partij meent goede redenen te hebben. Of om niet te hoeven kiezen wanneer nabestaande A een grijze steen wil laten plaatsen, B een rode en C een groene, terwijl dat allemaal op grond van de voorwaarden van de begraafplaats zou kunnen. Er is ook een zakelijke reden: de belastingrechter heeft een gemeente zo'n 2 jaar geleden in het ongelijk gesteld die de rekening voor het graf (bij gemeenten een belasting) wilde innen bij "de kinderen Z". Dat was een te onbestemde en te algemene groep in de ogen van de rechter. Men wil 1 naam en 1 adres en 1 beslissing.
Een begraafplaats hoeft ook nooit andere nabestaanden er van in kennis te stellen dat er iemand in een graf is bijgezet, nog afgezien van de vraag of men die nabestaanden kent of kan kennen.
Nabestaanden die menen dat ten onrechte een bepaalde persoon in een graf is bijgezet, of juist niet, kunnen zich zonodig met behulp van een advocaat tot de rechter wenden. En in die rechtszaak moet men zich dan richten tot de rechthebbende, niet tot de begraafplaats. De zeggenschap ligt immers bij de rechthebbende; de begraafplaats voert alleen uit of laat iets toe. Maar men moet wel heel bijzondere redenen hebben om bij de rechter gelijk te krijgen.
Een 'gewone' familieruzie is m.i. niet zwaar genoeg.
Een geval waarin de rechter naar mijn inschatting wel zou kunnen ingrijpen is het volgende voorbeeld. Van een echtpaar met kleine kinderen overlijdt de vrouw wegens ziekte. De man is helemaal overstuur; zijn schoonmoeder (oma) regelt de begrafenis en zet het graf op haar naam. Na een aantal jaren krijgt de man een dodelijk ongeval en de (klein)kinderen willen dat de man (hun vader) bij hun moeder wordt begraven. De oma/schoonmoeder had een hekel aan haar schoonzoon en weigert dat, ondanks aandringen van de kleinkinderen. In dit (praktijk)geval besloten de kinderen dan maar tot cremeren, zoals ik achteraf heb gehoord. Maar ik denk dat deze kinderen via een kort geding met succes hun wens bij de rechter hadden kunnen afdwingen. Dan zet de rechter de rechthebbende aan de kant.
mr. W.G.H.M. van der Putten
20 juli 2002
