Bij nieuwe rechthebbende duur grafrecht aanpassen?
9 oktober 2008
Vraag nummer: 5732 (oude nummer: 11410)
Geachte heer,
Iemand heeft een recht op een graf voor onbepaalde tijd, maar ziet hiervan af en verzoekt om overdracht aan haar broer. Er ligt nog niemand in het graf begraven. Kan ik in het nieuw op te maken contract de duur van het recht aanpassen aan ons PR van 2008, zijnde 20 jaar?
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Nee, dat mag absoluut niet. Met een dikke streep er onder en uitroepteken er achter. Een graf voor onbepaalde tijd is en blijft een graf voor onbepaalde tijd.
Het recht is een - wat juristen noemen - 'zakelijk' recht. Het is verbonden aan de zaak, het graf in dit geval. Het recht is zoals het is, ongeacht wie de persoon van de eigenaar. Zelfs als er helemaal geen rechthebbende van het graf is, moet het grafrecht worden gerespecteerd. Er is dan alleen niemand die de begraafplaatshouder op de vingers tikt als die het graf zou willen ruimen, maar een integere begraafplaatshouder houdt zich aan zijn verplichtingen en laat het graf ook dan met rust.
Het is dus altijd zo dat als een recht op een graf van de ene op de andere persoon overgaat, de inhoud en de termijn van het grafrecht precies hetzelfde blijven. Ongeacht of de rechthebbende op het graf is overleden, dan wel nog bij leven zijn of haar rechten overdraagt, zoals in dit geval. Het maakt voor het grafrecht ook geen verschil of er nog niemand in het graf begraven is, dan wel of er na het telkens schudden van het graf al vele generaties in begraven zijn.
Ik merk vaak dat er onduidelijkheden zijn over dit onderwerp. Ik ga er daarom wat dieper op in.
Soms mag je het grafrecht wel aanpassen, en soms niet. Je mag het grafrecht wel aanpassen, als het graf voor bepaalde tijd, bijvoorbeeld 20 jaar, is uitgegeven en het na die 20 jaar weer verlengd wordt. Dan kun je - beperkt - aanpassingen aanbrengen; je kunt geen aanpassingen aanbrengen die de kern van het grafrecht betreffen. Je kunt bijvoorbeeld een graf voor 3 personen bij verlenging niet 'omtoveren' naar een graf voor 2 personen; wel kunnen bijvoorbeeld nieuwe regels voor de kring van personen aan wie het grafrecht kan worden overgedragen van toepassing zijn.
Maar je kunt zo'n aanpassing niet in laten gaan ergens in het midden van die termijn van 20 jaar. Je hebt een contract voor een afgesproken termijn en je kunt niet halverwege de termijn eenzijdig het contract veranderen. En bij graven voor onbepaalde tijd speelt dat de termijn heel erg lang is, zodat je heel erg lang tussentijds niet kunt veranderen. Dat is misschien onhandig, maar gewoon wel de consequentie van het aangaan van contracten voor lange termijnen.
Daarom is het eigenlijk ook nooit verstandig om graven voor hele lange termijnen uit te geven; je mist daardoor alle flexibiliteit voor aanpassingen. En je mist natuurlijk op termijn ook inkomsten, terwijl je toch uitgaven hebt. Het is daarom ook niet verstandig om graven voor lange termijnen te verlengen; hoe korter de termijn hoe meer mogelijkheden om tussentijds de tarieven aan te passen aan het actuele kostenpeil van de begraafplaats. En hoe meer mogelijkheden om aanpassingen aan de eisen van eigentijds beheer van een begraafplaats door te voeren.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
