Worden monumenten wettelijk eigendom van de rechthebbende?
10 maart 2009
Vraag nummer: 6265 (oude nummer: 12469)
Ik heb op een bijeenkomst van het Bisdom van een juriste gehoord dat in 2010 de Wet op de Lijkbezorging wordt herzien en zoals ze zij ,bijvoorbeeld, dan de monumenten wettelijk eigendom van de rechthebbende worden.Graag zou ik van uw vernemen of u denkt of weet dat dan ook de regeling van het verlengen van grafrechten zullen worden gewijzigd.
Met weer hartelijk dank bij voorbaat voor uw antwoord.
Vriendelijke groet,
Adriaan de Jongh
Antwoord:
Geachte heer,
Het is juist dat door een wijziging van de Wet op de lijkbezorging (Wlb), die op 30 september 2008 door de Tweede Kamer is goedgekeurd en nu bij de Eerste Kamer in behandeling is, grafmonumenten in eigendom blijven van de rechthebbende van een graf.
Grafmonumenten zijn op dit moment ook al 'economisch' eigendom van rechthebbenden, maar juridisch eigendom van de eigenaar van een begraafplaats. Dat komt door de algemeen geldende regel van natrekking. Als ik bijvoorbeeld een hek op uw terrein plaats, wordt u door natrekking eigenaar van dat hek. Hetzelfde geldt voor grafmonumenten; de eigenaar van de ondergrond wordt eigenaar van het opstal. Wat nu in de Wlb nieuw geregeld wordt, is dat voor grafmonumenten de gewone regel van natrekking niet geldt.
Persoonlijk vind ik dit overigens geen verstandige regeling. Vaak hebben graven immers geen rechthebbende. En als ze wel een rechthebbende hebben, weten andere mensen dan de houder van de begraafplaats niet wie dat zijn. Dat kan dus problemen opleveren voor mensen die schade lijden door een omvallende grafsteen: er is niemand bij wie ze terecht kunnen of die persoon is niet bekend.
In de oude/huidige situatie is het zo dat men dan altijd een schade bij de begraafplaats kan claimen. Dat vind ik terecht, omdat de begraafplaats er ook op toe moet zien dat stenen deugdelijk staan en niet om kunnen vallen. En als iemand bij de begraafplaats schade claimt, kan die het in een reglement zo regelen, dat de rechthebbende toch verantwoordelijk is. De huidige regeling biedt meer zekerheid voor 'onschuldige slachtoffers' en dwingt begraafplaatsen ook meer om hun administratie op orde te hebben en te zorgen dat er een rechthebbende is. In de toekomst is er geen stok achter de deur voor begraafplaatsen om te zorgen dat er een rechthebbende is, want zij hebben geen nadeel als die er niet is.
Zie meer oude vragen over dit onderwerp in de subrubriek Begraven > Grafsteen / monument.
Het is niet uitgesloten dat de wijziging van de Wlb in 2010 plaats vindt, maar ik hoop, en velen met mij, dat het toch nog in 2009 zal gebeuren. Er zal dan natuurlijk in de vakbladen ook over worden gepubliceerd.
Zie over het wijzigen van de regeling van het verlengen van grafrechten vraag 12459 in de subrubriek Begraven > Eigen graf of familiegraf.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten