Is schudden een elementair grafrecht?
8 januari 2010
Vraag nummer: 7204 (oude nummer: 14740)
Geachte heer van der Putten,
Ik heb uw antwoord gelezen bij vraag 12629. Daarin schrijft u dat schudden een elementair grafrecht is.
Bij onze begraafplaatsen speelt ook de vraag of moet worden toegestaan: het schudden van een graf met de bedoeling er een bijzetting in te doen plaatsvinden.
Onze stelling is: In de verordeningen die bij uitgifte van het grafrecht van kracht waren is dit recht niet beschreven. Ook is dit (door schudden creƫren van ruimte van een bijzetting) door de tijd heen geen gangbaar gebruik geweest op desbetreffende begraafplaatsen. Omdat het geen beschreven recht is en geen gangbaar gebruik, behoeft o.i. dit niet te worden toegestaan.
M.a.w. geen elementair grafrecht dus.
Ik ben benieuwd op grond van welke redenatie het schudden wel een elementair grafrecht zou zijn.
Achtergrondinformatie: We zitten met graven waarvan het grafrecht tussen 1900 en 1950 is uitgegeven. Graven die qua afmetingen en inrichting de nodige beperkingen met zich meebrengen voor hedendaagse methodes van grafdelven. Deels ook graven voor onbepaalde tijd.
Hoogachtend,
D.J.J. Groenendijk
Antwoord:
Geachte heer,
Nee, schudden is niet per definitie en altijd een elementair recht.
Met mijn opmerking in vraag 12629 bedoelde ik dat het kunnen schudden van een graf een elementair onderdeel van het indertijd uitgegeven grafrecht in die gemeente was. Als het recht om te schudden niet heeft bestaan en het ook geen gangbare praktijk was, bestaat het recht niet.
De strekking van mijn betoog was dat het grafrecht bestaat onder de voorwaarden waaronder het recht is uitgegeven en dat geen enkele partij die voorwaarden eenzijdig mag wijzigen. Dat geldt niet voor kleine dingetjes, maar wel voor grote wijzigingen die de kern van het recht aantasten. Het schudden van een graf maakt het mogelijk om het graf voor meedere generaties te gebruiken. Of men in een graf 2 overledenen of - op termijn door te schudden - 6 of 10 overledenen kan begraven, maakt een groot verschil. Zeker in combinatie met een lange termijn van uitgifte van een graf. Bij korte looptijden heeft het weinig effect.
Ik ben het helemaal met u eens dat als het schudden geen beschreven recht is en geen gangbaar gebruik was, dit niet behoeft te worden toegestaan.
Ik heb mijn antwoord op vraag 12629 met enkele woorden aangevuld om duidelijk te maken dat het afhangt van de rechten onder die voorwaarden in die gemeente.
Soms kan het wel handig zijn om het schudden van graven toch toe te staan, als er ruimtegebrek op een begraafplaats is en de graven voor hele lange termijnen zijn uitgegeven. Men kan ook een fors tarief voor het schudden vragen, zodat men financieel niet slechter uit hoeft te komen als begraafplaatshouder dan wanneer men een nieuw graf zou uitgeven.
Maar bij oude graven vormen de afmetingen en inrichting inderdaad soms een probleem om eigentijds te kunnen werken. Dan moet men het opnieuw begraven in dergelijke graven zo veel mogelijk proberen te beperken. Dat lukt niet altijd omdat er soms in graven nog plaats is en rechthebbenden dan natuurlijk van hun rechten om te begraven gebruik moeten kunnen maken. Maar je moet niet willens en wetens probleemsituaties gaan veroorzaken, als dat te vermijden is.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten