Vervallen van grafrechten Vijfheerenlanden (klopt deze procedure?)
22 september 2022
Vraag nummer: 65495
Beste heer Van der Putten,
Als familie werden we plots geconfronteerd, dat een 3 tal grafrechten vervallen, omdat niet binnen een jaar na overlijden van de rechthebbende, een andere rechthebbende is vastgelegd.
Wij lazen de publicatie in een streekblad en zijn toen in de materie gedoken. Onze vader was rechthebbende van een 3-tal graven op 2 verschillende begraafplaatsen. Hij is overleden in 2012. Wij als leken wisten totaal niet van deze procedure af en we zijn ook nooit door de gemeente hiervan op de hoogte gesteld. Nu kunnen wij wel weer een rechthebbende voor 5 jaar aanwijzen, doch na een betaling van leges € 810,00 per graf. Gezien de herindeling van onze gemeenten is dit wellicht niet gegaan zoals het behoort. Onze vraag is of de handelwijze van de nieuwe gemeente Vijfheerenlanden juist is.
In afwachting van uw reactie.
Antwoord:
Geachte heer,
We gaan even kijken naar de voor deze situatie geldende regels. Die staan niet in een wet of wettelijke regeling, maar in de 'Beheersverordening gemeentelijke begraafplaatsen gemeente Vijfheerenlanden 2020', die is vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 12 december 2019.
Artikel 17 van deze verordening gaat over de overschrijving van verleende grafrechten. Relevant zijn de leden 3 t/m 5 van dit artikel. Die luiden:
3. Na het overlijden van de rechthebbende kan het grafrecht van een graf worden
overgeschreven op naam van een natuurlijk persoon of rechtspersoon, mits de aanvraag hiertoe wordt gedaan binnen één jaar na het overlijden van de rechthebbende.
4. Indien na het overlijden van de rechthebbende de aanvraag tot overschrijving niet wordt gedaan binnen de in het derde lid gestelde termijn, is het college bevoegd het grafrecht vervallen te verklaren en vervallen de rechten aan de gemeente Vijfheerenlanden.
5. Na het verstrijken van de in het vorige lid genoemde termijn kan het college het grafrecht alsnog op naam stellen van een nieuwe rechthebbende, tenzij dit recht betrekking heeft op een particulier graf dat inmiddels is geruimd.
Lid 3 geeft aan het na het overlijden van uw vader in 2012 de grafrechten overgeschreven zouden kunnen worden. Als dat niet binnen een jaar is gebeurd, kan het college het grafrecht vervallen verklaren, volgens lid 4.
De vraag is of dat hier is gebeurd. Heeft het college de rechten vervallen verklaard? Dat zie ik nergens. U hebt mij een publicatie in een streekblad gestuurd, waar niet in staat dat er een collegebesluit was, van welke datum. Er was alleen een lijst van vervallen graven. De vraag is dan wie die lijst heeft opgesteld en besloten heeft om die te publiceren. Was dat een ambtenaar of het managementteam of het college? Dat kan ik nergens uit opmaken. Ik zou misschien wel alle collegebesluiten van dit voorjaar op kunnen vragen en kunnen onderzoeken, maar dat moet niet nodig hoeven zijn.
Het college moet een besluit nemen en dat besluit publiceren, als men geen namen en adressen van rechthebbenden heeft. Dat is niet alleen een kwestie van fatsoen, maar juridisch noodzakelijk. Tegen een besluit van het college om grafrechten vervallen te verklaren, kan een belanghebbende namelijk een bezwaarschrift indienen. Dat kan binnen 6 weken na het nemen en publiceren van het besluit. Maar we weten niet of hier wel een besluit genomen is door het college en op welke datum. Als er een besluit is geweest, is de publicatie onvolledig en (waarschijnlijk onbedoeld) misleidend. Er had ook moeten worden gepubliceerd dat er tegen het besluit bezwaar gemaakt had kunnen worden, dat men in spoedeisende gevallen een voorlopige voorziening bij de rechtbank had kunnen vragen.
Ook is niet gepubliceerd dat het college het grafrecht alsnog op naam van een nieuwe rechthebbende kan stellen. Dat kan ook als het grafrecht al vervallen is verklaard! Alleen als het graf al geruimd is, kan dat niet meer. Zie lid 5 van artikel 17.
Ik zou als ik u was het college aanschrijven en vragen om overschrijving van de rechten van de 3 graven waar uw vader rechthebbende van was, onder verwijzing naar het bepaalde in artikel 17 van de beheersverordening, in het bijzonder naar lid 5.
De kans is groot dat de gemeente reageert door te schrijven dat de grafrechten vervallen zijn verklaard en dat daarom de rechten niet meer overgeschreven kunnen worden, maar dat wel nieuwe rechten (tegen betaling) gevestigd kunnen worden.
Dan kunt u daar weer op reageren door te stellen dat u geen collegebesluit bekend is. U hebt wel publicaties gezien in een streekblad en op de site van de gemeente, maar daar wordt geen melding gemaakt van een collegebesluit. Dat had wel voor de hand gelegen als er een besluit geweest was, want dan zou ook bezwaar mogelijk geweest zijn.
Voor zover er een besluit geweest is, kunt u voor de zekerheid bezwaar maken. Ik zou overigens als ik u was, dan ook een afschrift van het besluit van het college opvragen en compleet willen zien. Want, nogmaals, de lijsten maken geen melding van een besluit van het college, een datum en een bezwarenmogelijkheid.
Er is een kans dat de gemeente u gelijk geeft en dat u de 3 grafrechten van uw vader op uw naam krijgt. Als dat niet zo is, kunt u een bezwaarschrift indienen. Als dat bezwaar wordt afgewezen, kunt u in beroep gaan bij de rechtbank. In uw geval zou ik dat zeker doen.
De gemeente kan zeggen dat als een grafrecht vervallen is, het niet meer overgeschreven kan worden. Maar dat is niet juist. Dan had lid 5 anders geformuleerd moeten worden of had het er helemaal niet moeten zijn.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Nieuwe site voor mensen die zelf de regie over hun overlijden in handen willen hebben:
www.exit.nl. Met:
- documenten voor medische beslissingen: euthanasieverklaring, volmacht, behandelverbod etc.;
- uitvaartwensen vastleggen;
- een eenvoudige crematie regelen.
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
