Verlengen verlopen grafrechten
19 maart 2010
Vraag nummer: 7437 (oude nummer: 15500)
Goedemorgen Mr. v.d.Putten
Wij zijn als gemeente druk met de voorbereidingen ruimen op één van onze begraafplaatsen. Daarvoor zijn er een maand geleden honderden bordjes geplaatst op graven waarvan we geen rechthebbende meer kennen en waarvan de grafrechten al lang zijn verlopen. Dat betekent dat er een groot gat zit tussen einde graftermijn en nu.
Mogen wij als gemeente de afgelopen jaren kwijtschelden en dan vanaf 2010 de grafrechten gaan berekenen aan de mensen die het graf willen behouden. Het is een tijdrovende bezigheid om alle jaren per graf terug te rekenen.
Daarom willen we nu de grafrechten vanaf 2010 tot 2020 in een vast bedrag opleggen, 10 jaren verlenging dus.
Hoe kunnen we dit juridisch verantwoord in een besluit vastleggen of is dat niet nodig. Is dit wettelijk toegestaan.
Gemeente X
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Als nabestaanden de graven willen behouden, kunt u de graven als nieuwe graven uitgeven. Waarschijnlijk hebt u daar nog een termijn van 20 jaar voor in uw verordening staan. Maar wegens een wijziging van de Wet op de lijkbezorging per 1 januari 2010 kan men eigen of particuliere graven ook voor een termijn van 10 jaar uitgeven. Daar moet dan natuurlijk wel eerst uw beheersverordening en verordening lijkbezorgingsrechten op afgestemd worden. Het ligt voor de hand om de kosten van een nieuw uit te geven graf voor 10 jaar even duur te maken als een verlenging van 10 jaar. Dan maakt het voor nabestaanden geen verschil.
Juridisch gezien is verlenging een probleem; verlengen kan men alleen aaneensluitend in de tijd. Het is net als met een touw waar je een stuk uit knipt, dan 'werkt' het niet meer. Je zou dan met terugwerkende kracht moeten verlengen, vanaf de datum dat de grafrechten verlopen zijn. Dus de stukjes aan elkaar knopen. Als het over een gat van 1 of 2 jaar gaat is dat nog wel overkomelijk, maar als het om 5 of 10 jaar of langer gaat, waar mensen voor hun gevoel niets meer voor krijgen (omdat ze het in feite al gehad hebben, maar dat zien ze vaak niet zo). Juridisch is er echter ook een probleem dat de verordening lijkbezorgingsrechten niet voorziet in het rekenen van tarieven voor voorgaande jaren.
Het is vaak jammer dat een gemeente 'geld laat liggen' door niet tijdig verlengingen aan te bieden. En ook onduidelijke situaties creëert, als het rechthebbenden niet duidelijk is dat de grafrechten verlopen zijn.
Uw beheersverordening kent ook nog een waarschuwingsregeling; men kan graven niet zomaar ruimen als de rechten verlopen zijn. Ik vind zon regeling administratief zeer belastend, maar vooral overbodig als men de administratie goed voert, tijdig verlengingen aanbiedt en aangeeft wat de consequenties van niet verlengen zijn.
Het nieuw uitgeven van graven voor 10 jaar is dus wettelijk mogelijk, maar behoeft voorbereiding door de verordeningen aan te passen. Het nieuw uitgeven van de graven voor 20 jaar is nu al mogelijk.
Een bijkomend voordeel van het nieuw uitgeven van graven ten opzichte van verlengen is dat men de graven uitgeeft op de voet van de actuele verordening. Dan heeft men niets meer te maken met eventuele oudere rechten of aanspraken op grond van een oude verordening. In dat opzicht begint men met een schone lei.
Met vriendelijke groet,
mr. W.G.H.M. van der Putten