Verlengen grafrechten; schade grafmonument
3 februari 2018
Vraag nummer: 53638
Geachte hr. v.d.Putten,
Bij ons is het gebruikelijk dat wij zelf de rechthebbende aanschrijven of zij al dan niet de grafrechten willen verlengen, misschien moeten wij dit herzien en dit bij de rechthebbende onder brengen.
Maar nu een vraag,wat als de rechthebbende overlijdt en wij daar niet op de hoogte van zijn,wie is er dan verantwoordelijk voor het grafmonument als dit schade veroorzaakt aan iets anders.
mvg
(beheerder kerkhof X)
Antwoord:
Geachte heer,
Het is logisch dat u de rechthebbende aanschrijft dat hij grafrechten kan verlengen. En het is niet alleen logisch, het is ook een wettelijk voorschrift dat de houder van een begraafplaats dat moet doen (artikel 28, lid 1 en 2, Wet op de lijkbezorging.
Het staat een beetje ingewikkeld in de wet, maar een rechthebbende kan de laatste 2 jaar voor het einde van het grafrecht om verlenging van de grafrechten vragen. Nier eerder. Als de rechthebbende dat zelf niet vraagt, "doet de houder van de begraafplaats aan de rechthebbende wiens adres hem bekend is, schriftelijk mededeling van het verstrijken van de termijn en van het bepaalde in het eerste lid.”
Het staat ingewikkeld geformuleerd in de wet, maar als een grafrecht afloopt in 2020, kan de rechthebbende in 2018 (maar niet eerder) om verlenging vragen. Als de rechthebbende dat in 2018 niet vraagt, moet de begraafplaats in 2019 verlenging aanbieden. Dat is wat u nu ook doet, begrijp ik.
Wat als de rechthebbende overlijdt en u niet op de hoogte bent van het overlijden, wie is dan verantwoordelijk voor het grafmonument? Dat is een hele goede vraag, maar het antwoord is helaas lastig, althans qua uitvoering in de praktijk.
Mijn antwoord is: Aansprakelijk voor de schade is de eigenaar van het grafmonument. Als de eigenaar inmiddels ook overleden is, zijn diens erfgenamen aansprakelijk.
Dat is een makkelijk antwoord, maar het probleem is: wie is de eigenaar en wie zijn de erfgenamen? Dat is meestal niet bekend. De rechthebbende op het graf is namelijk niet per definitie de eigenaar van het grafmonument.
Helaas is in 2010 en 2011 de Wet op de lijkbezorging zo veranderd, dat een heel onduidelijke situatie is ontstaan. Tot 2011 was, als een grafmonument werd geplaatst, de eigenaar van de begraafplaats juridisch direct de eigenaar van het monument. Maar door de grafrechten was de rechthebbende feitelijk degene die ze zeggenschap had.
Na 2010 is de persoon die het grafmonument heeft gekocht, de eigenaar en blijft die de eigenaar. Dat betekent dat als het monument uit de erfenis, dus door de erfgenamen samen zijn gekocht, alle erfgenamen samen aansprakelijk zijn voor het veroorzaken van schade. En als die erfgenamen komen te overlijden, zijn hun erfgenamen samen weer de eigenaren. Na enkele decennia kunnen tientallen mensen samen eigenaar van een grafmonument zijn.
De meeste mensen zullen zich dat helemaal niet realiseren. Maar een begraafplaatshouder weet ook helemaal niet wie de kopers van een grafmonument waren en wie hun rechtsopvolgers zijn. Dat maakt het heel moeilijk om feitelijk te kunnen zeggen wie verantwoordelijk is voor het grafmonument.
Voor wat betreft het vergunningsgedeelte (voldoet het monument aan de eisen van de begraafplaats qua materiaal, formaat en dikte e.d.) is de rechthebbende verantwoordelijk. Bij schade zijn de eigenaren van de steen verantwoordelijk.
Ik verwijs bijvoorbeeld naar vraag 25907 'Eigendom grafmonument en naar vele vergelijkbare vragen in de subrubriek ‘Grafsteen/monument’ op www.uitvaart.nl/juridisch/begraven/grafsteen-monument, vooral vragen uit de jaren 2010 – 2012.
Het zou voor u voor dit soort vragen wel handig zijn om lid te worden van de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen (LOB, www.begraafplaats.nl) als u dat nog niet bent. U krijgt een tijdschrift, maar er zijn ook consulenten waar men kosteloos met vragen terecht kan.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
