Status graven onbepaalde tijd
30 juni 2008
Vraag nummer: 5534 (oude nummer: 10982)
Geachte heer Van der Putten,
Graag wil ik u de navolgende zaak voorleggen.
In resp. 1924 en 1939 zijn in de voormalige gemeente X twee eigen graven uitgegeven voor onbepaalde tijd. Hierbij dient wel te worden aangetekend dat in deze gemeente ten tijde van de uitgifte van deze graven geen beheersverordening gold.
In 1992 is door het enige nog in levend zijnde kleinkind een verklaring ondertekend dat deze twee graven geruimd konden worden. Helaas toen is door de voormalige gemeente X geen actie ondernomen.
Nu hebben wij bij diverse graven waarvan bekend is dat zij geruimd kunnen worden in juli 2007 een bordje geplaatst met de mededeling dat wordt overgegaan tot ruiming van het graf. Zo ook deze twee graven.
Nu heb ik onlangs telefonisch contact gehad met het nog in levend zijnde kleinkind en deze wil nu de wil van haar grootouders uitgevoerd zien dat deze graven niet geruimd worden.
Wat is nu de status van deze graven en de status van de ondertekende verklaring? Kunnen de graven geruimd worden of moeten wij de graven instandhouden? Is er een mogelijkheid tot verlenging van de graven?
Antwoord:
Geachte heer,
Dat er op het moment van uitgifte van deze graven geen beheersverordening was, wil nog niet zo veel zeggen. Er zullen waarschijnlijk toch wel bepaalde regels of voorwaarden gegolden hebben. Het was indertijd niet ongebruikelijk om in een legesverordening diret of indirect ook bepaalde voorwaarden op te nemen. Of in een akte van uitgifte van die graven. Er moest immers toch wel iets zijn waar uit blijkt wat de graven waren en wat ze kosten.
Als er echter geen enkele voorwaarde was, is er ook geen rechtsgrond om de graven te ruimen! Dan zijn er geen voorwaarden waarvan je kunt zeggen of constateren dat er niet meer aan voldaan wordt. Het grafrecht is een zakelijk recht, dat op de graven zelf rust. Dat betekent dat er geen rechthebbende hoeft te zijn als voorwaarde om het recht in stand te houden. Dat zou pas gelden als je in de voorwaarden of bepalingen van de verordening (op het moment van uitgifte, niet later) had staan dat er wel altijd een rechthebbende moet zijn. Als er dan niet aan voldaan werd, kon je constateren dat niet aan de voorwaarde werd voldaan en het recht vervallen verklaren.
Zolang de gemeente niet kan aantonen dat er een rechtsgrond is om de rechten vervallen te verklaren, moeten de rechten gerespecteerd worden.
Een nog in leven zijnd kleinkind in 1992 zegt of er voor tekent dat de graven geruimd kunnen worden, heeft thans weinig betekenis. Alleen een rechthebbende kan dat zeggen en dat kleinkind was geen rechthebbende, begrijp ik uit uw woorden. En een verklaring die 16 jaar niet gebruikt is, is ook wel wat mager. Anno 2008 is het ruimen van een graf op basis van een 16 jaar oude verklaring van een niet-rechthebbende nabestaande als juridische basis wel heel erg mager. Veel te mager, zou ik zeggen.
Mijn inziens dienen de grafrechten op dit moment gewoon gerespecteerd te worden. Uw vraag "Is er een mogelijkheid tot verlenging van de graven?" is eigenlijk een foute vraag. Je kunt alleen iets verlengen wat afloopt, maar deze grafrechten lopen niet af maar lopen gewoon door.
Daar is de gemeente nu misschien wat minder blij mee. Maar ja, de gemeente heeft zelf de rechten voor onbepaalde tijd uitgegeven en blijkbaar verzuimd om voorwaarden op te leggen op grond waarvan de rechten zouden kunnen vervallen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
