Ruimen begraafplaats met eeuwige graven.
21 juni 2007
Vraag nummer: 4836 (oude nummer: 9389)
Een begraafplaats wordt in zijn geheel geruimd. Nu zijn er enkele graven met eeuwig durende rechten. Mogen deze graven opgegraven worden en herbegraven op een andere begraafplaats (waar dan de rechten als het ware weer verder gaan)?
En hoe zit dat als er van de rechthebbende niemand meer te traceren is?
Mag dat graf dan verplaatst worden naar een andere begraafplaats?
Antwoord:
Geachte heer,
Dit mag niet. Als zich op een begraafplaats nog graven met eeuwigdurende grafrechten bevinden, mogen die graven niet geruimd worden. Men mag er wel omheen ruimen. Maar de graven met rechten moeten intact worden gelaten.
Of er wel of geen rechthebbende op zo'n graf is, doet helemaal niet ter zake. Grafrechten zijn, zoals juristen dat noemen, zakelijke rechten. Die rechten zijn verbonden aan de zaak, ongeacht of er een persoon is die het recht heeft. Men dient die rechten te respecteren.
Het kerkhofbestuur mag de graven absoluut niet zelfstandig verplaatsen. Dat is grafschennis*. Uitsluitend en alleen een rechthebbende op een graf mag toestemming geven voor verlof ex artikel 29 Wlb tot opgraven en herbegraven (dat is verplaatsen). Als er geen rechthebbende is, kan niemand die toestemming geven. Da's jammer voor de begraafplaatshouder, maar zo is het gewoon.
Wat is dan een oplossing? Niet dat de begraafplaatshouder eigenmachtig de graven laat verplaatsen. Dat is grafschennis en ook nog eens contractbreuk. Dat kan een lelijke publiciteit in de kant opleveren en iemand die er lucht van krijgt kan aangifte doen bij de politie.
Wat wel een oplossing kan zijn is dat men eerst een poging doet om de rechthebbende op te sporen; dat als men die niet kan vinden of als die redelijkerwijs niet meer in leven kan zijn (een 70-jarige die in 1950 een grafrecht kreeg zal nu waarschijnlijk niet meer leven), een nakomeling of familielid vraagt om rechthebbende te worden. En als men die ook niet kan vinden of die niet bereid is, men een andere belangstellende vraagt op het op zich te nemen. Dan moet u niet direct denken aan de penningmeester van het parochiebestuur, die is niet objectief genoeg. Maar een andere derde, die dan toestemming kan geven voor de verplaatsing en die er op toe kan zien dat alles ook netjes uitgevoerd wordt en de grafmonumenten goed en degelijk worden herplaatst. Het belang om daaraan mee te werken is dat het weinig zinvol is om op een begraafplaats enkele graven te hebben liggen, als de ruimte om de graven heen geen begraafplaats meer is. Men kan het terrein tot bij wijze van spreken 1 meter van het graf af volbouwen met kantoren of magazijnen of woningen. Dan is het in het belang van het graf om verplaatst te worden naar een terrein waar rust en eerbied gelden. Alleen mag het kerkhofbestuur dat niet zelf beslissen; tot verplaatsing van het graf mag alleen worden besloten door personen voor wie het belang van het graf voorop staat. Zij kunnen aan hun medewerking eisen verbinden, bijvoorbeeld dat een geheel nieuw grafmonument wordt geplaatst. Dan wordt per saldo iedereen er beter van.
Zie ook andere vragen in de sub-rubriek 'Graf ruimen'.
* Zie vraag Wanneer is sprake van grafschennis?
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Bij voorbeeld over aankoop en behoud van een graf voor eeuwig:
