Restitutie grafrecht als afstand is gedaan van graf na herbegraving
26 juni 2008
Vraag nummer: 5524 (oude nummer: 10959)
Het lijkt niet gebruikelijk om grafrechten over het nog niet verstreken tijdvak van het recht te restitueren aan een belanghebbende, als de stoffelijke resten zijn herbegraven en afstand is gedaan van het lege graf. Waarom is dat? Het lege graf kan immers opnieuw worden uitgegeven en de rechthebbende betaalt ook weer grafrecht voor het nieuwe graf?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Ik heb er net enkele minuten geleden al een vraag over beantwoord. Toeval, krijg er gemiddeld eens per jaar een vraag over.
In bijna alle verordeningen en reglementen van begraafplaatsen staat een bepaling die luidt als: "Zonder aanspraak te kunnen maken op enige vergoeding kan de rechthebbende schriftelijk afstand doen ten behoeve van de gemeente* van het recht op het eigen graf."
(* lees bij een kerkelijke begraafplaats: de parochie of het College van kerkrentmeesters).
Het is theorie om te stellen dat een graf weer opnieuw kan worden uitgegeven. Ja, in theorie wel, maar in de praktijk van de gemiddelde begraafplaats zal dat nooit gebeuren, omdat men meer dan voldoende graven in voorraad heeft en het vele tientallen jaren zal duren voordat men echt aan dit graf weer iets kan verdienen. Het deels terug betalen van een graf dat weer beschikbaar komt is in de praktijk alleen maar een verliespost. Er is niet onmiddellijk een andere gegadigde voor; als er gegadigden voor een graf zijn, zijn er ook andere plekken om uit te geven.
Bovendien is het gewoon zo: verhuurd is verhuurd. Als iemand een flat huurt voor een jaar, maar na 6 maanden besluit liever ergens anders te gaan wonen, is de verhuurder ook niet verplicht om de huurovereenkomst ongedaan te maken en de helft van de huursom terug te betalen.
Het is een eigen keuze van de huurder om van de mogelijkheid van gebruik af te zien. Maar dat is geen reden voor de verhuurder om geld terug te geven. Bij een graf geldt hetzelfde.
Je kunt bij een gemeente ook niet het ene jaar een paspoort voor 6 jaar halen voor een reis naar Amerika en na de reis het paspoort terug geven en vragen om de 5 jaren dat je het paspport niet meer zult gebruiken te vergoeden. Zo werken die dingen niet.
Maar een huurder kan zelf wel een nieuwe huurder zoeken en proberen hem de rechten over te laten nemen. Dat kan met een woning en het kan in principe met een graf ook; men kan een graf laten overschrijven op een ander die er gebruik van kan maken. Je kunt dan onderling een vergoeding afspreken, daar staat de gemeente buiten. Er gelden echter in de meeste gevallen wel beperkingen in die zin dat overschrijving alleen mogelijk is op naam van iemand binnen dezelfde familie.
Bij graven is het bovendien lastig om te bepalen wat de actuele 'restwaarde' is. Er wordt vaak afstand gedaan van graven voor onbepaalde tijd (in de volksmond vaak eeuwigdurende graven genoemd). Graven voor zulke termijnen worden meestal niet meer uitgegeven. Termijnen van 20 of 30 jaar zijn tegenwoordig gangbaar. Wat is dan de waarde van een 'eeuwig' graf?
Begraafplaatsen willen ook niet dat nabestaanden een slaatje kunnen slaan door afstand te doen van een graf van een ver familielid en daar dan een paar duizend euro voor te beuren.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
