Rechthebbende op graf een notaris?
18 februari 2005
Vraag nummer: 3697 (oude nummer: 5644)
Ik ben aan het zoeken geweest maar ik kon het helaas niet vinden.
Ik kom regelmatig tegen dat een notariskantoor vermeld staat als rechthebbende. Mag dit?
Ik heb van andere antwoorden begrepen dat er een persoon als rechthebbende moet worden vermeld. IK ervaar dat van de oudere graven ook nog eens de vroegere notaris onvindbaar blijkt te zijn dus ik ben niet blij met een notaris als rechthebbende. Ook gebeurt het dat "de erven overledene" via een adres van een notariskantoor als rechthebbende worden genoemd. Dus; mag dit?
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Wettelijk is het mogelijk om een natuurlijk persoon of een rechtspersoon als rechthebbende op een graf te noteren. Een notariskantoor is een bedrijf, wellicht een BV of een maatschap of een soort eenmanszaak, dat kan denk ik verschillen. (Zou ik eens aan mijn collega van de rubriek Notarieel advies moeten vragen).
Het graf kan op naam staan van een persoon (een notaris) of een rechtspersoon (het notariskantoor als het een BV is). Daar is op zich niets mis mee, als de beheersverordening voor de begraafplaatsen van uw gemeente de tenaamstelling op naam van rechtspersonen toestaat. Dat zal wel het geval zijn. Maar het probleem dat u hiermee hebt is eigenlijk hetzelfde als met elk ander persoon die als rechthebbende genoteerd staat: ze zijn soms niet meer vindbaar. Nu is het bij notarissen zo dat opvolgers wel bepaalde rechten en plichten overnemen. Als je iets bij een notaris in bewaring geeft, bijvoorbeeld een testament of codicil, moet je er op kunnen vertrouwen dat na het pensioen of ander einde van de notaris de zaak wordt voortgezet. Dat zal ook wel wettelijk geregeld zijn. Maar ik schat in dat het niet zonder meer voor alles geldt.
Ik weet namelijk ook dat veel notarissen in het verleden weigerden om een graf op hun naam te nemen, omdat ze er hun opvolgers niet mee konden en wilden belasten. Dat is een van de hoofdredenen waarom er een instelling zoals de Stichting Grafzorg Nederland (www.grafzorg.nl) bestaat. Altijd vindbaar en traceerbaar en met zoveel graven en geld in beheer dat je niet aan continuïteit hoeft te twijfelen.
Een graf op naam van een notaris mag, maar een graf op naam van 'de erven' mag niet. Niet omdat het wettelijk niet mag, maar omdat het vast en zeker volgens uw verordening niet mag. Want, wie zijn die erven dan? Welke personen en waar wonen ze? Stel dat er een probleem is met een graf (boom omgewaaid, monument stuk), weet u niet wie u kunt benaderen. Er is de wettelijke verplichting om rechthebbenden aan te schrijven voor verlengingen, een jaar voor het aflopen van de termijn. Maar wie moet u dan hebben? Zo kun je niet aan je wettelijke verplichtingen voldoen en zo loop je risico omdat je bij schade eerst maar eens moet zien uit te vinden wie die erven (of hun nakomelingen) zijn. Dat werkt niet. Bovendien heeft de belastingrechter enkele jaren geleden ook al eens gezegd dat je leges voor graven niet bij 'de erven' kunt innen: een belastingaanslag moet op naam staan en niet op naam van een groep onbekende personen.
Aan de historie kunt u niets veranderen. Dat is een feitelijk gegeven. Maar vanaf vandaag kunt u wel weigeren om een graf op naam van een notaris(kantoor) of van 'erven' te plaatsen. U kunt een graf wel op naam van de notaris persoonlijk zetten: die is dan persoonlijk aanspreekbaar bij schade e.d. U moet het graf dan ook op de gewone manier uitgeven met een beschikking van B&W. Maar de notaris moet weten dat gedurende de looptijd van het graf aansprakelijk blijft.
Als de notaris dat niet wil, moet hij maar een van de erven als rechthebbende aangeven (waar die erfgenaam natuurlijk mee in moet stemmen), dan wel het graf in handen geven van een stichting. Hij kan een stichting oprichten of het graf toevertrouwen aan een bestaande stichting zoals Grafzorg Nederland. De administratieve kosten zijn daar slechts 47,- en eventueel een donatie aan het Solidariteitsfonds of nog een aanvullende regeling voor onderhoud of een of twee of meer verlengingen van het graf, net wat men wil. Of niet. Maar dan is de notaris vrij van verplichtingen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
