Nieuwe eisen inrichting bestaande grafkelder?
17 augustus 2012
Vraag nummer: 28855
Geachte heer Van Der Putten,
Op vele begraafplaatsen zijn familiegrafkelders te vinden, die in de eerste helft van de 20e eeuw werden gebouwd en plaats bieden aan meerdere tientallen kisten. De kisten, toen nog met zinken binnenkist werden in deze grafkelders (tombes of crypten), op rekken of vrij losstaand op de keldervloer bijgezet. Bij het betreden van de kelders zijn de kisten dus zichtbaar. Om ervoor te zorgen dat deze grafkelders droog blijven zijn de kelders voorzien van beluchtingbuizen
In bijna alle gevallen is op deze familiegrafkelders uitsluitend recht voor onbepaalde duur gevestigd.
Nu het gebruik van zinken binnenkisten niet meer geoorloofd is worden normale grafkisten bijgezet, ook weer op rekken of vrij losstaand op de keldervloer.
Mag een beheerder c.q. begraafplaatsexploitant van de rechthebbenden eisen, dat een dergelijke grafkelder verbouwd moet worden in een grafkelder met compartimenten (nissen) voor ieder één kist, waarbij iedere nis apart dient te worden voorzien van een systeem om gasuitwisseling mogelijk te maken?
Naast een aantal ethische beweegredenen zij er de volgende motieven waarmee de beheerder zijn eisen motiveert:
- Door het achterwege laten van de zinken binnenkist vindt er vertering plaats, waarbij mogelijk voor het personeel schadelijke gassen/stoffen vrijkomen. De beheerder vindt het arbotechnisch gezien te veel gevergd van zijn personeel om onder die omstandigheden te werken.
- Binnen 10 jaar na de bijzetting van de eerste kist in deze vorm mag volgens de beheerder de grafkelder niet geopend worden, omdat er dan sprake van verstoring van grafrust zou zijn.
Uw antwoord zie ik met belangstelling tegemoet.
Antwoord:
Geachte heer,
Nee, de beheerder of exploitant van een begraafoplaats kan niet van de rechthebbende van een bestaande grafkelder eisen dat deze verbouwd wordt in een kelder met compartimenten of nissen, waarbij iedere nis apart dient te worden voorzien van een systeem om gasuitwisseling mogelijk te maken.
Ten eerste stelt het Besluit op de lijkbezorging aan kelders niet de eis van aparte nissen. Juist niet eigenlijk, want afgesloten nissen zijn niet goed voor de ontbinding. Hoe meer en makkelijker lucht circuleert, hoe beter. Ten tweede zal de kelder geplaatst zijn met vergunning van de begraafplaatshouder. Indien deze nu andere eisen wil stellen, moet hij de vergunning intrekken en wijzigen. Daar kan natuurlijk bezwaar tegen worden gemaakt.
Er zijn echter al vele honderden jaren zeer vele grafkelders aangelegd, misschien wel honderduizenden in allerlei maten en soorten. Er is de wetgever of anderen nooit gebleken van enige noodzaak tot compartimentering. Gasuitwisseling moet mogelijk zijn, maar als men een kelder heeft van baksteen en cement komt vaak gewoon al door de steen of cement voldoende zuurstof naar binnen. Dan zijn geen aparte pijpen of installaties nodig.
Zinken binnenkisten en loden kisten zijn meen ik al zo'n 140 jaar verboden. Ik zie niet dat dit anno 2012 een argument kan zijn voor het wijzigen van de bouw of inrichting van een grafkelder. In kelders zijn ook toen het wel mocht, lang niet altijd metalen kisten gebruikt.
Ja, er vindt vertering van de stoffelijke overschotten plaats. Dat is ook de bedoeling van begraving of bijzetting. Er komen in het begin waarschijnlijk onaangename geuren vrij, maar geen schadelijke gassen of stoffen. Ik zie dus ook geen situatie waarbij het personeel moet werken in onacceptabele omstandigheden. Wat moet het personeel in die kelder doen? Ik zou het niet weten. Alleen als kort na elkaar bijzettingen in de kelder plaats moeten vinden, kan men bij het openen van de kelder voor de tweede bijzetting met een onaangename geur van doen hebben. Niet prettig, maar een kwestie van tijdig openen en luchten. Niemand wordt er ziek van of gaat er dood aan.
U schrijft tot slot dat beheerder meent dat binnen 10 jaar na de bijzetting van de eerste kist de grafkelder niet geopend mag worden, omdat er dan sprake van verstoring van grafrust zou zijn. Dat is een grote misvatting. Het openen van een kelder is geen verstoring van grafrust; alleen het verwijderen/ruimen van de kist is verstoring van de grafrust van de betreffende overledene. Dat geldt zowel voor een zandgraf als voor een kelder.
Natuurlijk mag in een al dan niet ongecompartimenteerde kelder altijd een bijzetting plaatsvinden.
Kisten kunnen in principe gewoon op elkaar gestapeld worden. Het is wel netter/beter om de kisten op roosters of een tussenvloertje te plaatsen zodat bij het vergaan van de kist de botten bij elkaar blijven en later zonodig samen in een bottenkist of zak kunnen worden gedaan. Als er geen afscheiding tussen de kisten is, kunnen op den duur alle botten op en door elkaar komen liggen, als de kisten vergaan. Maar noodzaak of verplichting is dat niet.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wat mag in de kist mee begraven worden?
