Een bijzonder natuurgebied als laatste rustplaats
zaterdag 17 juli 2021
De Joodse begraafplaats Zeeburg is de grootste Joodse begraafplaats van Nederland. Maar de dodenakker ligt er wat verlaten en verwilderd bij. Projectleider Hansje Galesloot en het vrijwilligersteam van Stichting Eerherstel Joodse begraafplaats Zeeburg maken de plek weer aantrekkelijk voor bezoekers. Dat doen ze niet ten koste van de natuur.
De begraafplaats in Zeeburg is in 1714 opgericht als laatste rustplaats voor de Joodse arbeidersklasse. Daarmee biedt de plek een unieke kijk in de geschiedenis van de Amsterdamse vooroorlogse Joodse bevolking. Veel herinneringen aan deze Amsterdamse bevolkingsgroep zijn namelijk verdwenen door de Tweede Wereldoorlog.
Schoenenpoetser op de Dam
Galesloot: “Op dit terrein liggen nog ruim 70.000 graven van armere Joden uit die tijd. Veel grafzerken zijn onder de grond beland, maar die graven wij weer op. Als de naam op de grafsteen nog leesbaar is, proberen we uit te zoeken wie diegene was. Laatst vonden we bijvoorbeeld een verhaal over Isaac Betel. In het begin van de twintigste eeuw was hij een nationale beroemdheid. Hij was schoenenpoetser op de Dam en stond zelfs als beeld in het Amsterdamse wassenbeeldenmuseum van die tijd. Ook bleek hij nog eens de betbetovergrootvader van onze penningmeester te zijn.’’
Beschermd natuurgebied
Niet alleen de geschiedenis is interessant, ook de natuur op de dodenakker is uniek. Galesloot vertelt hier graag meer over: “Sinds de Tweede Wereldoorlog is dit gebied eigenlijk verwaarloosd. Maar daardoor is juist een heel bijzonder natuurgebied ontstaan. En dat gewoon in de stad. In het natuurgebied leven veel verschillende dieren, zoals vossen en wezels. Laatst hebben we zelfs een ree op bezoek gehad. Dat was in de bebouwde kom van Amsterdam nog nooit eerder voorgekomen.’’
Genoeg vrijwilligers
Galesloot en haar vrijwilligersteam zorgen ervoor dat de begraafplaats in ere hersteld wordt. Dat betekent dat er een evenwicht tussen cultuur en natuur komt. Galesloot: “We zijn in oktober 2019 begonnen met de renovatie en al een heel eind gekomen. Maar het blijft een project zonder eind, want je moet het blijven bijhouden. Gelukkig hebben we nu een team van 50 vrijwilligers. Maar nieuwe vrijwilligers zijn altijd welkom. Als u belangstelling hebt, neem dan contact op via eerherstelzeeburg@gmail.com. De gemeente helpt ons met het groot onderhoud, daar zijn we heel blij mee.’’
Bezoek de Joodse begraafplaats
De Joodse begraafplaats is het hele jaar door elke zondag van 11.00 tot 17.00 uur geopend voor bezoekers. Ook is er tot en met november op elke eerste zondag van de maand een open dag met rondleidingen over de cultuurgeschiedenis. De rondleidingen gaan in groepen van maximaal 10 personen, dus het zit wel snel vol. Aanmelden voor een rondleiding doet u ook via eerherstelzeeburg@gmail.com.
Meer informatie over de begraafplaats vindt u op www.eerherstelzeeburg.nl.
Bron: Gemeente Amsterdam